چکیده :

به منظور بررسي اثر زمان برداشت بر ميزان و عملکرد اسانس و ترکيب هاي تشکيل دهنده اسانس گياه آويشن کرماني (Thymus caramanicus Jalas) آزمايشي طي سالهاي 1386 تا 1388 در ايستگاه تحقيقاتي شهيد فزوه اصفهان انجام شد. به همين منظور بذور گياه پس از جمع آوري از رويشگاه، در شاسي کشت و نشاء هاي حاصل در قالب طرح بلوک هاي کامل تصادفي با سه تکرار به زمين اصلي منتقل شدند. سرشاخه هاي گياه به مدت دو سال ( 1387 و 1388) در چهار مرحله آغاز گلدهي، 50% گلدهي، گلدهي کامل و بذردهي، برداشت، خشک و اسانس گيري شد. جداسازي و شناسايي ترکيب هاي اسانس با دستگاه کروماتوگرافي گازي و گاز کروماتوگراف متصل به طيف سنج جرمي انجام گرديد. نتايج نشان داد که اثر زمان برداشت بر مجموع عملکرد دو ترکيب تيمول و کارواکرول، درصد اسانس و درصد گاماترپينن و بورنئول معني دار بود. بيشترين مجموع عملکرد تيمول و کارواکرول در مرحله بذردهي و بيشترين درصد اسانس در مرحله گلدهي کامل بدست آمد. اثر متقابل سال در مرحله برداشت مشخص نمود كه بيشترين درصد اسانس اندام هوايي در طي دو سال متعلق به مرحله گلدهي کامل سال اول (56/1 درصد) و بالاترين عملکرد مجموع دو ترکيب تيمول و کارواکرول در مرحله بذردهي همان سال (54/28 کيلوگرم در هکتار) بوده است. از بين شش ترکيبي که بيشترين درصد اسانس را تشکيل دادند کارواکرول ترکيب غالب در هر چهار مرحله برداشت بود و بيشترين مقدار آن در مرحله ابتداي گلدهي (45/88 درصد) سال دوم حاصل شد. دومين ترکيب غالب تيمول بود که در مرحله گلدهي کامل به حداکثر مقدار خود (77/11 درصد) رسيد. پاراسيمن، 1،8- سينئول و گاماترپينن در مرحله بذردهي ( به ترتيب 35/2، 21/1 و 15/2 درصد) و بورنئول در مرحله گل دهي کامل بيشترين مقدار (52/7 درصد) را نشان دادند. همچنين رابطه مثبت و معني داري بين درصد اسانس با مجموع عملکرد دو ترکيب کارواکرول و تيمول مشاهده گرديد. در مجموع بر اساس نتايج بدست آمده بهترين زمان برداشت آويشن کرماني جهت رسيدن به حداکثر عملکرد تيمول و کارواکرول در مرحله بذردهي و براي درصد اسانس در مرحله گل دهي کامل مي باشد.

کلید واژگان :

آويشن کرماني، زمان برداشت، اسانس، تيمول، کارواکرول



ارزش ریالی : 600000 ریال
دریافت مقاله
با پرداخت الکترونیک