چکیده :

به منظور بررسي اثر مراحل مختلف برداشت بر عملکرد اندام هوايي، اسانس و ترکيبات اصلي اسانس آويشن دنايي (Thymus daenensis)، آزمايشي طي سال هاي 88-1386 در قالب طرح بلوك كامل تصادفي با 3 تكرار در استان اصفهان انجام شد و بهترين زمان برداشت گياه از نظر بالاترين عملکرد اندام هوايي، درصد و عملکرد اسانس و ميزان تيمول بررسي گرديد. اندام هوايي گياه در چهار مرحله فنولوژيکي مختلف شامل: 1) مرحله آغاز گلدهي، 2) مرحله 50% گلدهي 3) مرحله گلدهي کامل و 4) مرحله بذردهي، برداشت و در هواي آزاد و در سايه خشک گرديد. نتايج بدست آمده حاکي از اثر معني دار مراحل مختلف برداشت بر کليه صفات مورد مطالعه بود. بر اساس ميانگين صفات، بيشترين وزن خشک اندام هوايي و عملکرد اسانس در مرحله گلدهي کامل و بيشترين درصد اسانس در مرحله 50% گلدهي بدست آمد. اثر متقابل سال در مرحله برداشت مشخص نمود كه در مجموع تيمار مربوط به مرحله گلدهي کامل سال دوم، بيشترين وزن خشک اندام هوايي و عملکرد اسانس را (به ترتيب معادل با 3083 و 61/68 کيلو‌گرم در هکتار) توليد نموده است. بيشترين درصد اسانس اندام هوايي در طي دو سال متعلق به مرحله 50% گلدهي بود و سال تاثير معني داري روي درصد اسانس نداشت. شش ترکيب بيشترين درصد اسانس را تشکيل دادند که در بين آنها تيمول ترکيب غالب در هر چهار مرحله برداشت بود. بيشترين مقدار تيمول در مرحله ابتداي گلدهي(9/85%) حاصل شد كه نسبت به ساير مراحل برداشت اختلاف معني‌داري نشان داد. دومين ترکيب غالب اسانس کارواکرول بود که در مرحله بذردهي به حداکثر مقدار خود رسيد و تفاوت معني داري با ساير مراحل برداشت داشت. سه ترکيب پارا سيمن، 1،8- سينئول وگاما ترپينن در مرحله 50% گلدهي، حداکثر مقدار را دارا بودند( به ترتيب 4/3، 4/1 و 8/1%) و بورنئول همانند کارواکرول در مرحله بذردهي بيشترين مقدار (53/2%) را نشان داد. در مجموع بر اساس نتايج بدست آمده بهترين زمان برداشت آويشن دنايي جهت رسيدن به حداکثر پتانسيل عملکرد اندام هوايي، عملکرد اسانس و عملکرد تيمول مرحله گل دهي کامل مي باشد.

کلید واژگان :

آويشن دنايي، مراحل مختلف برداشت، عملکرد اندام هوايي، اسانس، تيمول



ارزش ریالی : 1200000 ریال
دریافت مقاله
با پرداخت الکترونیک