چکیده :

باآن که دو اصطلاح «حال» و« مقام» از مفاهیم زیربنایی صوفیان در سیر و سلوک عارفانه است،درباره ی تعریف آن حتی تا در قرن ششم اتفاق نظر وجود نداشته است و هر نویسنده با تلقی خاص خود معنی ویژه ای از حال و مقام و مصداق های آن در می یافت. دراواسط قرن چهارم ابونصر سرّاج در اللمع تعریفی نسبتا دقیق از این دو اصطلاح ارایه کرد ولی ظاهرا با اقبال عمومی روبرو نشد. زیرا بسیاری از مشایخ مانند ابوطالب مکی و کلاباذی چندان به تعریف سرّاج وفادار نبوده اند و برخی دیگر نیز معیارهای دیگر را در تعریف درنظر گرفته اند.گروهی تعریف را پذیرفتند ولی مصداق ها را متفاوت دانستند. غایت این پژوهش نمایاندن سیر دگرگونی تعریف اصطلاح مقام و آمیختگی آن با مفهوم اصطلاح حال ،نزد عرفا از میان قدیم ترین متن موجود صوفیان تا تألیفات قرن هشتم است و ضمن مقایسه ی متون گوناگون صوفیه، اختلاف نظر مشایخ در این زمینه را برمی شمارد.

کلید واژگان :

مقام ، حال، اصطلاح عرفانی ، عرفان اسلامی ،تاریخ تصوف



ارزش ریالی : 600000 ریال
دریافت مقاله
با پرداخت الکترونیک