تأثیر دعا بر سلامت معنوی بیماران همودیالیزی

مقدمه: همودیالیز، با اختلال در عملکرد و کیفیت زندگی فرد، سلامت روان را دچار مشکل می‌کند. استعانت مذهبی و دعا کردن نقش مهمی در قبول بیماری‌ها دارد و با کاهش آشفتگی‌های معنوی سبب انگیزه‌ی مثبت درمانی می‌‌شود. از آن جایی که یکی از زمینه‌های عمده‌ی بیماری‌ها و مشکلات روانی و عوارض جسمی و اجتماعی احساس پوچی، بیهودگی و تزلزل روحی است که از فقدان بعد معنوی افراد سرچشمه می‌گیرد، این مطالعه با هدف «بررسی تأثیر دعا بر سلامت معنوی بیماران همودیالیزی» انجام گرفت. روش‌ها: این پژوهش نیمه‌تجربی بر روی 88 نفر از بیماران تحت درمان با همودیالیز (44 نفر گروه مورد 44 نفر شاهد) مراجعه کننده به بیمارستان امام رضای شهر آمل در سال 1388 انجام شد. این پژوهش به صورت طرح سالامون اجرا شد. برای گروه مورد به مدت ده هفته هر روز صبح به مدت بیست دقیقه به‌طور متناوب دعای توسل پخش می‌شد. بعد سلامت معنوی توسط پرسش‌نامه‌ی استاندارد سلامت معنوی پولوتزین و الیسون، در دو گروه سنجیده شد. نتایج بعد از وارد نمودن داده‌ها به نرم افزار آماری SPSS16 توسط آمار توصیفی و آمار استنباطی مورد تجزیه تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها: یافته‌ها، سلامت معنوی را در گروه مورد 3±103 به میزان بالا و در گروه شاهد10±93 در حد متوسط نشان داد. آزمون آنالیزواریانس دو طرفه بین سلامت معنوی گروه مورد و شاهدی که هم پیش آزمون و هم پس آزمون داده بودند ارتباط معنی‌داری نشان داد (01/0(p<. این آزمون بین دو گروهی که تنها پس‌آزمون داده بودند ارتباط معنی‌داری را نشان داد (01/0(p<. نتیجه‌گیری: دعا، یک روش مناسب برای سازگاری با بیماری است. چون علاوه بر تسکین اضطراب، موجب ارتقای معنویت می‌شود. از آن جایی که رویکرد زندگی این بیماران بر پایه‌ی معنویت بنا شده است، لازم است که پزشکان و پرستاران از نقش کلیدی باورهای اعتقادی در زندگی این بیماران آگاه باشند. از این رو امید است با همکاری جدی بین دست اندرکاران تیم سلامت، برای اجرای احکام شرعی، که امروزه به عنوان مراقبت‌های مذهبی مطرح است، شاهد تأثیر این‌گونه مراقبت‌ها، ایجاد احساس آرامش و تسریع بهبودی در بیماران باشیم.

دعا؛ سلامت معنوی؛ همودیالیز