نقش اسماء و صفات خداوند در مراتب معنایی وعد و وعیدهای الهی

از روشهای بیان افعال خداوند در قرآن، تعلیل نمودن هر یک از آنها به اسماء و صفات الهی است. وعد و وعید به عنوان فعلی از افعال خداوند، نيز از این امر مستثنی نمی باشد. بنابر آیات قرآن اسماء و صفاتی که خداوند از آن برخوردار است در صدور وعد و وعید نسبت به انسان نقش اساسی دارد، گاهی این امر مستقیماً صورت می گیرد، یعنی به همراه وعد و وعید اسم یا صفتی از پروردگار بیان می گردد و گاهی از مضمون آیاتِ وعد و وعید، مفهوم صفات الهی در بیان مفسران آمده است . این پژوهش در پی دستیابی به این سؤال است که آیا بررسی مضامین وعد و وعید از مجرای صفات پروردگاری دارای مراتب معنایی متفاوتی در انسانها است؟ *این مقاله درصدد است که یک یا دو اسم خاص را در مراتب مختلف وعد و وعید مربوط به انسانها بررسی کند، به عنوان مثال: ارتباط دو اسم «غفور رحيم» در مراتب مختلف انساني براي رسيدن به كمال نقش مهمي دارد، زيرا هر كدام از آنان بهره متفاوتي از اين دو اسم دارند. از اين¬رو، اسامي ديگر خداوند نظير:خالق،فاطر،رازق،مصور و ... نمي¬تواند جانشين اين دو اسم گردند، چون معناي بسط و كمال وجود در وا‍ژه رحمت به طور كامل وجود دارد. بنابراين، پيامبران بهره بالاتري از اين دو اسم نسبت به ديگران دارند.(اعراف/7/23) در مرتبه بعد، مومنان و مجاهداني كه به رحمت الهي اميدوارند، خداوند نيز لغزشهاي احتمالي آنها را بخشيده و آنها را غريق رحمت و مغفرت خويش مي گرداند. (بقره/2/218) در مرتبه ديگر، گنه كاراني كه متنبه شده و به سوي خدا توبه كردند، نيز از رحمت و مغفرت او به ميزان ظرفيت خويش برخوردار مي شوند.(آل¬عمران/2/86-89) در مرتبه ديگر، رحمت الهي در مورد گنه كاراني كه در گناه خويش باقي ماندند به گونه اي است كه فرصت توبه براي انان باقي مانده و دچار عذاب استيصال نمي شوند.(کهف/18/57و58)

اسماءالحسنی ، وعد و وعید، حکیم، غفور، رحیم، عزیز، غنی.