داروغه از مناصب مهم حکومتی است که از دوره تیموری تا پایان عصر قاجار در قالب اشکال مختلف چون داروغه دفترخانه ،داروغه ایلات و داروغه شهر وجود داشته است.منصب داروغه از دوره تیموری تا قاجار به تناوب دارای اختیارات سیاسی و قضایی و به عنوان حاکم شهر یا ایالت،و معمولا "با مقوله نظم و امنیت عمومی جامعه ربط داشته است.داروغه منصب مهمی در دوره قاجار،(1212- 1313ه.ق1796-1896/م)، بود که نقش اساسی در تامین نظم و امنیت عمومی جامعه داشت و همچنان نقش مهم و پر رنگ خود را در کنار مناصب دیگری چون کلانتر و کدخدا با وجود کاهش منزلت و موقعیت،تا عصر مشروطه حفظ نمود. در این مقاله برآن هستیم تا به این پرسش بپردازیم که داروغه از چه ساختاری در این دوره برخوردار بود؟ کارکردهای آن تا چه اندازه در تداوم کارکردهای پیشین این منصب بود و تا چه میزان این کارکردها دچار دگرگونی گردید؟ برای پاسخ به پرسشهای فوق و تبیین دقیق تحولات منصب داروغه در این دوره تلاش گردیده به روش توصیفی- تحلیلی و بر پایه منابع کتابخانه ای و آرشیوی به بررسی تحولات منصب داروغه در دوره قاجار پرداخته شود. یافته ها و نتایج حاصل از تحقیق نیز نشان می دهد که منصب داروغه علی رغم آن که در این دوره در مقایسه با ادوار پیش از نظر ساختار و محتوا دچار تغییر شد و تا حد زیادی تنزل نمود اما اهمیت و نفوذ خود را در امور عمومی نظم و امنیت جامعه که مهمترین کارکرد آن بود،حفظ نمود و تنها با شتاب گیری روند نوسازی و تجدد متاثر از غرب و ورود برخی نهادهای نظامی جدید تامین کننده نظم عمومی چون«نیروی قزاق» ،«پلیس» و «ژاندارمری» و برخی ادارات و بخشهای مدرن مرتبط با مسائل حقوقی و جنایی از اواخر دوره ناصری و عصر مشروطه به تدریج با تنزل جایگاه مواجه و در سالهای پایانی دوره قاجار و آغاز عصر پهلوی به کلی از میان رفت.
کلید واژگان :داروغه،داروغگی، نظم،امنیت، اداره شهر
ارزش ریالی : 600000 ریال
با پرداخت الکترونیک