این جستار کوشیده است تا با رویکرد بینارشتهای و متکی به «فلسفة تکنولوژی»، نئولیبرالیسم را به مثابة لیتوگرافی و آخرین محصول توسعة غربی، صنعت نشر و سطحیکردن امور مختلف، به بوتة نقد بگذارد. در بعد زیباییشناسانه، لیتوگرافی، اثر هنری را از ذات تهی و راززدایی کرده و به امر اقتصادی تقلیل میدهد. در بعد اقتصادی، با اختراع پول قابل چاپ به جای سکه، قدرت انتشار و اشغال سطوح را به دلیل عدم محدویت سکههای فلزی از حیث میزان موجود در عالم خارج، بهدست آورده و ماهیتی همهگیر و توتالیتر مییابد. در امر سیاسی نیز، دولت نئولیبرال بهعنوان نظامی سراسربین و یا مکانیزم کنترل نامحسوس، آزادی انسانی و نیز همان آزادی بهعنوان غایتالقصوای لیبرالیسم را بهگونهای نامحسوس و صنعتی تحدید میکند. به بیاندیگر، نئولیبرالیسم، نهایت توسعه و توسع است. این مکتوب، توانسته تناقضهای نئولیبرالیسم را در رابطه با نوعی ازخودبیگانگیِ ماشینی نشان بدهد. نوعی خودبیگانگی که نه تنها حاصل تخصصگرایی، که حاصل قدسیتزدایی و نیز روند ذاتزدایی است که نئولیبرالیسم در هنر، اقتصاد و سیاست درافکنده است. ذاتزدایی و راززدایی به غیردینیشدن عرصهها و سامانههای مختلف انسانی منتهی میشود. روند «سکولاریزاسیون یا عرفیکردن» روندی است که ذاتزدایی و راززدایی را خودآگاه و ناخودآگاه در دستور کار قرار داده است. این ذاتزادیی و تهیکردن محتوای خویش، قدرت «انتشار» در سطح و اشغال وسیعتر را به نئولیبرالیسم میدهد و بدینطریق، نوعی توتالیتاریسم و فراگیریِ سراسری و ذاتزدوده را به رخ میکشاند. این مقاله، با نقد بر تکنولوژیکشدن هنر، سیاست و اقتصاد، به منزلة بدیل، رویکرد بینارشتهای و بازگشت نگاه قدسی را پیشنهاد داده است. در پی این مدعای اصلی که نئولبیرالیسم، لیتوگرافیککردن فرهنگ (صنعت نشر، کپیگرایی و سطحیکردن مفاهیم در سه عرصة سیاست، هنر و اقتصاد) است، پرسش اصلی مبنی بر اینکه چه نسبتی میان نئولیبرالیسم و تکنولوژی وجود دارد، مورد مداقه و امعان نظر قرار گرفته است. نوآوری این جستار، نشاندادن زنجیرة همپیوند سطحیشدن و از خودبیگانگی در همة عرصههای حیات اجتماعی مدرن، از جمله هنر است، هنری که کسانی چون هایدگر و مکتب فرانکفورتیها آن را عامل رهایی میدانند. در مقام بدیل و تجویز، لزوم رجعت به نگاه الهی، پیشنهاد این مقال برای درمان فرهنگ تکنولوژیزده است.
کلید واژگان :نئولیبرالیسم،لیتوگرافی،کالایی کردن،مکتب فرانکفورت،تکنولوژی
ارزش ریالی : 600000 ریال
با پرداخت الکترونیک