چکیده :

تغییر اقلیم یکی از نگرانی¬های عمدة جهانی به شمار می¬رود که بخشی از آن ناشی از فعالیت¬های کشاورزی می¬باشد. از این‌رو، بهبود عملیات کشاورزی به‌عنوان راه‌کاری برای تخفیف اثرات تغییر اقلیم مطرح می¬باشد. هدف از اين پژوهش، تخمين انتشار دی‌اکسید کربن و گرمايش جهاني ناشي از مصرف انرژي در توليد برنج و چگونگي كاهش مصرف انرژي و انتشار دی‌اکسید کربن بود. برای این منظور سه نظام كاشت حفاظتی، بهبوديافته و رایج در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار در مزرعه‌ای تحقیقاتی واقع در شهرستان نکا مورد مطالعه قرار گرفتند. تمامي عمليات زراعي و اطلاعات مربوط به نظام‌هاي توليد و مقادير مختلف مصرف نهاده‌ها در سال زراعی 91-1390 ثبت شد. نتايج نشان داد كه ميانگين انرژي ورودي در نظام‌هاي توليد برابر 02/22793 مگاژول در هكتار بود كه كم‌ترين ميزان انرژي ورودي در نظام کاشت حفاظتی برابر 98/16102 مگاژول در هكتار حاصل شد. بيش‌ترين سهم انرژي ورودي در نظام‌هاي توليد مربوط به نیروی برق برای پمپ نمودن آب آبیاری بود كه بالاترين مقدار را از نظر انتشار دی‌اکسید کربن و پتانسیل گرمايش جهاني (GWP) نيز به خود اختصاص داد. كود نيتروژن و سوخت در رتبه‌هاي دوم و سوم انتشار دی‌اکسید کربن قرار گرفتند. متوسط پتانسیل گرمایش جهانی ناشي از توليد برنج برابر 33/2307 كيلوگرم CO2 در هكتار به‌دست آمد. كم‌ترين و بيش‌ترين مقدار توليد GWP به‌ترتيب برابر 1640 و 2728 كيلوگرم CO2 در هكتار در نظام‌هاي كاشت حفاظتی و رایج حاصل شد. مقادير GWP در واحد انرژي ورودي نيز در نظام كاشت حفاظتی حداقل و در نظام كاشت رایج حداكثر بود. همچنین نظام كاشت حفاظتی كم‌ترين GWP را در واحد انرژي خروجي دارا بود و نظام‌های كاشت بهبوديافته و رایج در جایگاه‌های بعدی قرار گرفتند. به‌طور کلی، میزان GWP ارتباط مستقيمي با شيوه مديريت مزرعه و مصرف نهاده‌ها دارد و بر این اساس کم‌ترین مقدار این شاخص‌ها در نظام کاشت حفاظتی به‌دست آمد.

کلید واژگان :

انرژي، برنج، تغيير اقليم، گرمایش جهانی، محيط زيست



ارزش ریالی : 1200000 ریال
دریافت مقاله
با پرداخت الکترونیک