چکیده :

اهداف: دو هدفی که این پژوهش در پی دستیابی به آنها می باشد عبارتند از: 1. بررسی و تحلیل روند تغییرات شبکه شهری منطقه خراسان طی سرشماری های 1335 تا 1390 با استفاده از شاخص های کمی و تبیین عوامل مؤثر بر این تغییرات؛ 2. بررسی میزان همبستگی میان نتایج بدست آمده از بکارگیری شاخص های رایج در این زمینه در شبکه شهری منطقه خراسان. روش: روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و برای گردآوری داده ها از روش اسنادی- کتابخانه ای استفاده شده است. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات در این پژوهش از 11 شاخص، در قالب سه دسته شاخص های نخست شهری، تمرکز و تعادل، همچنین از مدل مکان مرکزی کریستالر و الگوی پراکنش سکونتگاه های شهری (شاخص نزدیکترین همسایگی) استفاده شده است. یافته ها/ نتایج: یافته های پژوهش نشان دهنده آن است که شبکه شهری منطقه خراسان در تمامی سرشماری های 1390- 1335 نامتعادل بوده است. البته لازم به ذکر است که نامتعادل ترین وضعیت شبکه شهری منطقه خراسان مربوط به سرشماری سال 1365 می باشد. همچنین یافته های پژوهش نشان می دهند که نتایج بدست آمده از شاخص های به کار گرفته شده در شبکه شهری منطقه خراسان، با یکدیگر هماهنگ نمی باشند. نتیجه گیری: اصلاحات ارضی، افزایش درآمدهای حاصل از فروش نفت در دهه 1355- 1345 و سرمایه گذاری در نواحی شهری، حوادث کشور افغانستان، وجود امکانات و فرصت های شغلی و امکان تأمین اقتصادی در شهر مشهد، و... عواملی است که بر نامتعادل شدن شبکه شهری منطقه خراسان مؤثر بوده است. همچنین باید بیان نمود که گر چه در دهه‌های اخير در برنامه‌های دوم، سوم و چهارم توسعۀ اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي كشور در خصوص تمركززدايي از ساختار مناطق از جمله منطقه خراسان تأکیدهایی صورت گرفته؛ اما فعالیت‌ها و اقداماتی متناسب با برنامه‌ها در شبکۀ شهری منطقه خراسان انجام نشده است.

کلید واژگان :

تحلیل فضایی، شبکه شهری، نخست شهر، منطقه خراسان.



ارزش ریالی : 600000 ریال
دریافت مقاله
با پرداخت الکترونیک