چکیده :

زعفران بعنوان گرانبهاترین محصول کشاورزی و دارویی جهان از جمله گیاهانی است که با توجه به مقاومت خود در برابر خشکی نقش قابل توجهی در وضعیت اقتصادی و اجتماعی مناطق خشک و نیمه خشک خراسان جنوبی و رضوی پیدا کرده است. از سوی دیگر درآمد نسبتاً خوب این محصول، دوره کوتاه کشت و نیاز آبی محدود، کشاورزان منطقه کاشمر را بر آن داشته است که بدون توجه به قابلیتها و پتانسیلهای طبیعی اراضی دشت کاشمر به کشت این گیاه روی آورند که این امر بوجود آورنده مشکلات و همچنین عدم بازدهی خوب محصول شده است. هدف اصلي اين مطالعه، تعيين نواحي مستعد کشت زعفران با توجه به برخي متغيرهاي اصلي موثر در آن مي باشد. داده هاي پارامترهاي اقليمي مورد نياز، از اداره کل هواشناسي خراسان رضوي که در ايستگاههاي منطقه جمع آوري شده بود براي دوره 1390-1368 اخذ شد. جهت تهيه نقشه سطوح ارتفاعي، شيب، جهت شيب، و TIN از نقشه هاي توپوگرافي (DEM )سازمان نقشه برداري با مقياس 1:250000 استفاده گرديد. نقشه پوشش گياهي و کاربري اراضي از نقشه هاي قابليت اراضي در مقياس 1:250000 مربوط به موسسه تحقيقات آب و خاک کشور استخراج گرديد. از سامانه اطلاعات جغرافيايي به منظور رقومي¬سازي و تهيه نقشه¬ها بهره برداري شد. پس از تشکيل پايگاه اطلاعات فضايي منطقه، با استفاده از نرم¬افزار ARCGIS اطلاعات توصيفي نقشه ها به آنها اضافه گرديد. سپس بر اساس شرايط مورد نياز در خصوص هر پارامتر و اهميت هر يک از لايه¬ها، با استفاده از نرم¬افزار AHP وزن دهي سلسله مراتبي صورت گرفت. پس از عمليات همپوشاني وزني در محيط GISپهنه بندي انجام گرديد. نتايج حاصله قسمتهای مرکزی و جنوبی دشت را بعنوان مستعدترين مناطق نشان داد که در حال حاضر کاربری این اراضی به کشت دیم، آبی، مراتع نیمه متراکم و متراکم اختصاص دارد. با تغییر این اراضی به کاربری کشت زعفران می توان توسعه اقتصادی و ارزش افزوده را برای این منطقه رقم زد.

کلید واژگان :

زعفران، دشت کاشمر، نواحي مستعد، شاخصهاي محيطي ، اقليم ،سيستم اطلاعات جغرافيايي.



ارزش ریالی : 600000 ریال
دریافت مقاله
با پرداخت الکترونیک