شاهنامه که پایانش خوش نبود ( بررسی یک متن تاریخی دوره قاجار)

با این که چاپ سربی زودتر از چاپ سنگی در ایران رواج یافت اما بسیاری از دست اندر کاران صنعت چاپ در ایران و سرزمین های همجوار - همچون هندوستان - ، ترجیح می دادند تا از چاپ سنگی استفاده کنند. کتاب های چاپ شده به شیوه چاپ سنگی ضمن این که اغلاط بسیار کمتری نسبت به کتاب های چاپ سربی داشتند از نظر زیبا بودن خط ، به ویژه خط نستعلیق ، مورد استقبال علاقمندان به کتاب قرار می گرفتند. یکی از کتاب هایی که در دوره قاجار و به شیوه ی چاپ سنگی در هندوستان چاپ شد کتاب شهنشه نامه اثر فتحعلی خان صبا بود. فتحعلي خان صباي كاشاني ملك الشعراي دربار فتحعلي شاه به دستور دومين پادشاه قاجار مأمور تدوين تاريخ جنگهاي اول ايران وروس در قالب مجموعه اي منظوم شد. شنشهه نامه محصول اين مأموريت بود.اگر چه اين سروده ، به رغم ادعاي سراينده اش ، نتوانست با سايرشاهنامه ها وبه ويژه شاهنامة فردوسي در زمينه هاي شعري وحماسي رقابت كند اما توانست نگرش رسمي دربار قاجار به روسیه وجنگ با اين كشور را تاحدود زيادي نمايان سازد، اين مجموعه كه در فاصله سالهاي 1228 تا 1231 قمري سروده شد فقط سال هاي اوليه جنگ را تا مقطعي كه پيروزي نسبي براي ايرانيان حاصل شد، دربرمي گيرد. يكي از دلايل اصلي اين امر آن بود كه صبا مي خواست سرودة خود را در جايي به پايان برساند كه آخرش خوش باشد و واگر تاريخ اين جنگ ها را به پايان مي رساند و شكست هاي ايران را يادآور مي شد شاهنامه اش پاياني خوش نمي يافت.

چاپ سنگی ،ادبیات فارسی ، جنگ هاي ايران و روس ، قاجاریه، تاریخ ،فتحعلي خان صبا.