به منظور تجزیه ژنتیکی صفات مرفولوژیک مرتبط با عملکرد دانه در برنج، شش رقم، حسنی، شاه پسند، کادوس، واندانا، هاشمی و IR36 به همراه نسلهای F2 حاصل از تلاقیهای کامل دای آلل، در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه پژوهشی دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان در سال 1391 کشت شدند و صفات ارتفاع بوته، طول خوشه، تعداد خوشه، طول، عرض و مساحت برگ پرچم، طول و عرض شلتوک، تعداد خوشه چه در خوشه، تعداد خوشه چه پر و پوک در خوشه، عملکرد دانه، روز تا 50% گلدهی و روز تا رسیدگی کامل مورد اندازه گیری قرار گرفتند. تجزیه واریانس داده ها اختلاف معنی داری را در بین ژنوتیپ¬ها در سطح احتمال یک درصد برای کلیه صفات مربوطه نشان داد. تجزیه ژنتیکی به روش هیمن نشان داد که به غیر از صفات تعداد خوشه در بوته، طول برگ پرچم و وزن هزار دانه، سایر صفات تحت کنترل اثر غالبیت ناقص ژنها قرار داشتند و وراثت پذیری خصوصی نسبتاً بالا برای آنها مبین سهم بیشتر آثار افزایشی ژنها در کنترل آنها بود. در مقابل، صفات تعداد خوشه در بوته، طول برگ پرچم و وزن هزار دانه توسط اثر فوق غالبیت ژنها کنترل شدند و وراثت پذیری خصوصی پایین آنها نیز نشان دهنده نقش آثار غیرافزایشی ژنها در کنترل آنها بود. نتایج این پژوهش نشان داد که تنوع قابل ملاحظه و قابل انتقال به نتاج برای بیشتر صفات مرتبط با عملکرد دانه، در جمعیت مورد نظر وجود دارد و از اینرو با انتخاب ژنوتیپهای برتر و افزایش ژنهای با آثار افزایشی در طی نسلهای مختلف می توان عملکرد دانه و صفات وابسته به آن را تا حدود زیادی در جمعیت مورد مطالعه اصلاح کرد.
کلید واژگان :اثر ژن، برنج، تلاقی دای آلل، عملکرد، اجزای عملکرد
ارزش ریالی : 600000 ریال
با پرداخت الکترونیک