هانس کریستیان آندرسن(Hans Christian Andeersen)، از نظر زمانی، با محمّد بن ملک داد، معروف به شمس تبریزی، فاصلۀ بسیار زیادی دارد؛ امّا پاره¬ای خصوصیّات و ویژگی¬های رفتاری و اخلاقی این دو، همچنین شیوۀ بیان این دو نویسنده، بسیار به هم نزدیک است. این همسانی و مشابهت¬ها، زمانی جالب توجّه¬تر می¬شود که بدانیم در آثار هر دو نویسنده، «جوجه اُردکی»، حضور دارد. جوجه اُردکی که در راه شناختِ «خود»، دچار »فرآیند فردیّت» (Process of Individuation)، می¬شود. سئوال اصلی این نوشته آن است که آیا میان جوجه اُردک شمس تبریزی با جوجه اُردکِ زشت آندرسن، رابطه¬ای وجود دارد؟ یا وجود و حضور این موضوع، (جوجه اُردک فردیّت یافته)، در آثار دو نویسنده، امری کاملاً اتّفاقی و از باب توارد و تصادف است؟ این نوشته به شیوۀ توصیفی- تحلیلی و به روش کتاب¬خانه¬ای فراهم آمده است. یافته¬های این بررسی، نشان می¬دهد، اگرچه به صورت قطع و یقین، نمی¬توان در مورد دسترسی آندرسن به مقالات شمس تبریزی، حکم داد؛ امّا پاره¬ای از قراین و شواهد؛ شائبۀ توارد و تصادف از این مطالعه را برطرف و این بررسی را در دایرۀ مُطالعات تطبیقی قرار می¬دهد و علیرغم نزدیکی¬های آشکار و مشابهت-های فکری که درون¬مایۀ این دو داستان را شکل می¬دهد؛ تفاو¬ت¬های زیادی هم در مسیر پیمودن فرآیند فردیّت، به چشم می¬خورد. آنچه در این مطالعۀ تطبیقی، بسیار مُهمّ است، آن است که بدانیم حقّ تقدّمِ طرح موضوع این قصّۀ مشهور- که آوازۀ جهانی دارد- از جانبِ شمس تبریزی است و نه از آنِ هانس کریستین آندرسن دانمارکی.
کلید واژگان :ادبیّات تطبیقی، جوجه اُردک زشت، شمس تبریزی، فرآیند فردیّت، مقالات شمس، هانس کریستیان آندرسن.
ارزش ریالی : 600000 ریال
با پرداخت الکترونیک