فرسایش خاک یک خطر طبیعی و جهانی است که بطور جدی منابع آب و خاک را تهدید می‌کند. یکی از مهم‌ترین عوامل مؤثر در تشدید فرسایش خاک، تغییرات کاربری اراضی ناشی از فعالیت‌های بشری است. در این مطالعه تأثیر تغییر کاربری اراضی در فرسایش خاک شهرستان بهبهان با استفاده از مدل معادله جهانی اصلاح شده فرسایش خاک (RUSLE) در محیط سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) مورد بررسی قرار گرفت. برای استخراج نقشه نهایی فرسایش خاک، ابتدا عامل‌های مدل RUSLE شامل R، K، L، S، C و P برای دو سال 2000 و 2021 میلادی تهیه شد، سپس این مؤلفه‌ها به صورت نقشه‌هایی به فرمت GRID تبدیل و با حاصلضرب همة این مؤلفه‌ها در سطح پیکسل، میزان فرسایش خاک در سطح منطقه بدست آمد. نتایج نقشه فرسایش در دو سال 2000 و 2021 نشان داد که میزان فرسایش خاک با گذر زمان بیشتر شده است. در سال 2021 بیشترین مقدار فرسایش با استفاده از پیش‌بینی مدل RUSLE، منحصر به آبراهه‌ها و رودخانه‌هاست هرچند که فرسایش در کل منطقه به اشکال مختلف وجود دارد. همچنین بیشترین مساحت منطقه در طبقه خطر فرسایش کم قرار دارد که بایستی این مسأله را در برنامه‌ریزی‌ها مدنظر داشت. در بین عامل‌های مؤثر در فرسایش، عامل فرسایندگی باران در بخش‌های شمالی منطقه بالادست زیاد بوده است. نقشه‌های کاربری اراضی نیز نشان از کاهش پوشش گیاهی سطح زمین می‌دهد که باعث تغییر در میزان مؤلفه‌های مؤثر در مدل شده و میزان فرسایش در منطقه را تحت تأثیر قرار می‌دهد. مساحت پوشش گیاهی در بین سال‌های 2000 تا 2021 کاهش یافته است و به مساحت مناطق مسکونی و اراضی زراعی افزوده شده است. نتیجه این تغییرات موجب کاهش پوشش طبیعی سطح خاک شده و در نتیجه شرایط برای وقوع فرسایش خاک ناشی از برخورد قطرات باران افزایش یافته است.
کلید واژگان :فرسایندگی باران هدر رفت خاک پوشش زمین بهبهان
ارزش ریالی : 300000 ریال
با پرداخت الکترونیک