روندها و چالش های امنیتی پیشِ رو در منطقه غرب آسيا و پیامدهای آن بر منافع ایالات متحده

منطقه غرب آسيا كه در ادبيات بين¬الملل به عنوان منطقه خاورمیانه شناخته مي¬شود، یکی از راهبردی¬ترین و درعین حال بحران¬خیزترین مناطقی است که از قدیم¬الایام عرصه تاخت و تاز و دخالت قدرت¬های فرامنطقه¬ای بوده است. یکی از این قدرت¬های فرامنطقه¬ای ایالات متحده می¬باشد که درطول دوران مختلف از زمان جنگ جهانی دوم تاکنون همواره منافعی را برای خود در این منطقه تعریف کرده و با وجود تحولات و دگردیسی¬های گوناگون درپی حفظ و تداوم روند¬های حاکم بر آن برمبنای منافع خود بوده است. درسال¬های اولیه هزاره جدیدی میلادی و به¬ویژه پس از وقوع حادثه یازده سپتامبر محیط امنیتی خاورمیانه به طورچشمگیری متحول گشت و به نظر می¬رسد که ایالات متحده در حفظ و یا عدم حفظ این محیط نقش تعیین کننده¬ای از خود بر جای گذاشت. متعاقب این حادثه حمله به افغانستان و عراق صورت گرفت و مهندسی امنیتی منطقه از سوی واشنگتن شکل جدیدی پیدا کرد. درچند سال اخیر نیز پس ازشعله ورشدن خیزش¬های مردمی درخاورمیانه و شمال آفریقا بالاخص درکشورهای عربی، منطقه تجربه جدیدی را به خود دید و روندهای تازه¬ای متولد شد. ازجمله این روندهای مهم می¬توان به پیچیده¬ترشدن موضوع حل مناقشه فلسطینی- اسراییلی، افول جایگاه منطقه¬ای ایالات متحده و مطرح شدن موضوع خروج این کشور ازمنطقه، ظهور گسل¬های ژئوپلیتیک میان محورها و کانون¬های قدرتِ منطقه¬ای و سایر مسایل مبتلابه منطقه¬ای اشاره کرد. مقاله حاضر به بررسی تاثیر این روندها و چالش¬ها بر خاورمیانه و پیامدهای آن برمنافع ایالات متحده می¬پردازد.

روندهای امنیتی، خاورمیانه، ایالات متحده