نابرابری بهداشتی- درمانی جدی ترین چالش نظام سلامت در مناطق روستایی

توزیع عادلانه منابع و خدمات بهداشتی- درمانی در جهت تامین و حفظ سلامت آحاد جامعه، از دیرباز بعنوان دغدغه همیشگی سیاستگذران مطرح بوده و موجب گردیده مدیریت و تخصیص منابع در نظام سلامت از اهمیت بسزایی برخوردار گردد. اگرچه در راستای کاهش عدم تعادل فضایی، توجه به نقاط روستایی پس از انقلاب نقطه عطفی است که نظام جمهوری اسلامی در دستور کار خود قرار داده است اما باید اذعان داشت که عدم نبود توازن در جریان توسعه و توزیع نابرابر شاخص های بهداشتی در گستره فضایی موجب ایجاد شکاف و نابرابری های منطقه¬ایی بعنوان اصلی ترین مانع در مسیر توسعه گردیده است. مطالعه نابرابری های منطقه ایی، تلاش برای رفع نابرابری شهری- روستایی و دسترسی به استانداردها یکی از اقدامات ضروری متولیان امر جهت تحقق عدالت¬اجتماعی و نیل به توسعه پایدار است. در همین راستا این پژوهش با هدف تبیین و سنجش نابرابری خدمات بهداشتی- درمانی در مناطق روستایی به انجام رسیده است. پژوهش حاضر سعی دارد با تکیه بر مطالعات اسنادی- کتابخانه¬ایی و با روشی تحلیلی- توصیفی با استفاده از نرم¬افزار آماری Excel و مدل ضریب جینی نسبت به تجزیه و تحلیل اطلاعات 83 دهستان که بصورت تصادفی سیستماتیک از استان¬های چهارمحال و بختیاری، تهران، قزوین، همدان و یزد، بعنوان جامعه آماری انتخاب گردیده¬اند با عنایت به مولفه¬های بهداشتی آمارنامه¬های سرشماری عمومی نفوس و مسکن طی مقاطع 1365، 1375، 1385 به ارزیابی و داده¬های موجود بپردازد. یافته¬ها نشان می¬دهد طی مقاطع ذکرشده، بیشترین ضریب نابرابری در توزیع منابع انسانی وجود داشته است. به گونه¬ایی که نابرابری در دسترسی به دامپزشک بیشترین ضریب را به خود تخصیص داده است. یافته¬ها حاکی از آن است که بیشترین ضریب نابرابری در توزیع خدمات بهداشتی- درمانی را در سال 65 دهستان¬های استان یزد با 58/0، سال 1375 دهستان¬های استان همدان با 1 و در سال 85 مناطق روستایی استان قزوین با 9/0 در بین مناطق مورد مطالعه به خود اختصاص داده¬اند. نتایج نشان می¬دهد شکاف منطقه¬ای حاصل از توسعه نامتوازن و ناهمگون مناطق روستایی در ابعاد بهداشتی- درمانی نیز نمود یافته و توسعه نظام سلامت در مناطق روستایی مستلزم بازنگری درتوزیع امکانات و منابع بهداشتی، توزیع برابر فرصت¬ها و ارتقای کیفی خدمات درمانی در مناطق دورافتاده روستایی با هدف آمایش سرزمین می باشد.

نابرابری، بهداشتی درمانی، نظام سلامت، مناطق روستایی