بررسی رابطه اندازه مزرعه با رشد اجزاء بهره وري مطالعه موردی پسته کاران شهرستان رفسنجان

بهره وري كل عوامل توليد، به سه جزء پبشرفت تكنولوژيكي، تغييرات کارايي تکنيکي و تغييرات در صرفه جويي هاي مقياس، تفكيك مي شود. در اين مقاله ضمن بيان مباني تئوري بهره وري و معرفي عوامل موثر بر آن، با استفاده از مدل مرز توليد تصادفي، تغييرات بهره وري كل عوامل توليد، به اجزاء سه گانه پشگفته، تفكيك شده است. آمار و اطلاعات لازم از طريق روش نمونه گيري خوشه اي دو مرحله اي و مراجعه به 298 باغدار پسته در چهار منطقه انار،‌كشكوئيه، نوق و رفسنجان طي دوره سه ساله 87-1384 و تکميل پرسشنامه، تهيه شده است. ارتباط اندازه باغ با رشد اجزاء بهره وري، با استفاده از رهيافت آناليز واريانس مورد بررسي قرار گرفته است. طبقه بندي باغها از روش دالينوس انجام شده و بر اساس آن، باغات پسته به سه گروه باغهاي كوچك (كمتر از 5/0 هكتار)، متوسط (از 5/0 تا 7/1 هكتار)، و بزرگ (بزرگتر از7/1 هكتار) تقسيم شده است. نتايج نشان مي دهد كه از بين اجزاي سه گانه محاسبه شده برای بهره وري كل عوامل توليد پسته در شهرستان رفسنجان، تغييرات تكنولوژيكي و تغييرات مقياس، نسبت به اندازه باغ حساس بوده و تاثيرات هم جهت و معني داري را پذيرفته اند. لازم به ذكر است كه رشد بهره وري كل عوامل توليد و تغييرات كارايي تكنيكي نيز به صورت هم جهت با اندازه باغ، تغیير كرده اند ولي اين تاثير پذيري،‌ از نظر آماري معني دار نيست. با توجه به نتایج آزمون حداقل اختلاف معني دار، بين گروه هاي اول و دوم و همچنين اول و سوم (بين باغ هاي كوچك و متوسط و نیز باغ هاي كوچك و بزرگ)، اختلاف معني دار آماري وجود دارد و بين گروه دوم و سوم (بين باغ هاي متوسط و بزرگ)، اختلاف معني دار آماري وجود ندارد.

بهره وري كل عوامل توليد، پسته، اندازه باغ، رفسنجان