فرآورده های لبنی و امنیت غذایی

شیر مایعی خوراکی است که توسط غدد پستان پستانداران تولید می شود. شیر غذای اصلی نوزادان را تشکیل می دهد که هنوز توانایی گوارش غذاهای گوناگون را ندارند. انسان ها مانند دیگر پستانداران در دوران نوزادی از سیر مادر تغذیه می کنند. مردم مناطق گوناگون از شیر چهارپایان اهلی به ویژه گاو و دیگر چهارپایان همچون گاومیش، گوسفند و بز و شتر استفاده می کنند. از شیر برای تهیه لبنیات همچون خامه، کره، ماست، بستنی، پنیر، کشک، شیر خشک و بسیاری فرآورده های دیگر استفاده می شود. شیر در برگیرنده مقادیر زیادی چربی اشباع شده و پروتئین، قندی به نام لاکتوز و انواع املاح معدنی از جمله کلسیم و فسفر می باشد. شیر ماده غذایی ارزشمندی به حساب می آید و حاوی مواد غذایی زیادی است. ترکیب شیمیایی دقیق شیر خام بسته به نوع گونه حیوانی که شیر را تولید کرده و سلامتی و نوع غذای او و عوامل دیگری بستگی دارد. شیر خام حاوی مقادیر زیادی پروتئین، کلسیم، منیزیم، پتاسیم، ویتامین های مختلف از جمله A-B1-B2-B3-B5-B6-B12-C-D-E-K و قند و چربی اشلاع شده می باشد. اسیدیته شیر گاو بین 6/8-6/4 می باشد، لذا کمی اسیدی محسوب می شود. در سراسر جهان حدود 6 میلیارد مصرف کننده شیر و فرآورده های لبنی وجود دارند که اکثریت در کشورهای در حال توسعه زندگی می کنند. بیش از 750 میلیون نفر در دامداریها زندگی می نمایند. دامداریهای شیر در سراسر جهان در سال 2010 بیش از 710 میلیون تن شیر تولید کردند. هند بزرگترین تولید کننده و مصرف کننده شیر در جهان میباشد و با این حال نه شیر صادر و نه آنرا وارد میکند. نیوزیلند، 15 کشور عضو اتحادیه اروپا و استرالیا بزرگترین صادر کنندگان شیر و فرآورده های لبنی محسوب می شوند. چین، مکزیک و ژاپن نیز بزرگترین وارد کنندگان شیر و فرآورده های لبنی به شمار می روند. در کشورهای در حال توسعه شیر یک عنصر کلیدی در راه بهبود تغذیه و امنیت غذایی محسوب می شود. ارتقای وضعیت پرورش دام زنده، فناوری تولید محصولات لبنی و کیفیت شیر نوید بخش کاهش فقر و سوء تغذیه در جهان می باشد. بنابراین شیر به عنوان یکی از مهمترین فرآورده های لبنی نقش به سزایی در امنیت غذایی خواهد داشت و باید با دید یک محصول استراتژیک به آن توجه کرد.

شیر، امنیت غذایی، بیماری زایی