بررسی اثر پلی اکریل امید بر رواناب و نفوذ آب در اراضی شیب دار مارنی با استفاده از باران ساز

برای اعمال مدیریت صحیح بر منابع طبیعی در ایران، لازم است راه کارهای مناسب برای کنترل فرسایش و حفاظت خاک، شناسایی و بهترین گزینه ها برای کنترل آنها به کار گرفته شوند. یکی از روش های نوین کنترل فرسایش خاک و کنترل رواناب استفاده از پلیمر ها می باشد. از این رو این تحقیق به ارزیابی اثر پلیمری به نام پلی اکریل آمید آنیونی در فرایند کنترل رواناب و افزایش نفوذ پذیری آب به خاک به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با استفاده از مقادیر مختلف پلی اکریل آمید(0، 2، 4 و 6 میلی گرم بر متر مربع) و در شیب های 0، 7، 9 و 14 درجه در خاک بافت مارن، تحت شدت بارندگی 50 میلی متر بر ساعت به مدت 10 دقیقه و در سه تکرار با استفاده از باران ساز و کاسه پاشمان در آزمایشگاه پرداخته شد. نتایج حاکی از آن است با افزایش مقدار شیب میزان رواناب افزایش یافته (تیمار شاهد شیب 0 درجه، 3/509 میلی لیتر رواناب، تیمار شاهد شیب 14 درجه، 540 میلی لیتر رواناب) و میزان نفوذ پذیری کاهش می یابد (تیمار شاهد شیب 0 درجه، 9/69 میلی لیتر نفوذپذیری، تیمار شاهد شیب 14 درجه، 44 میلی لیتر نفوذ پذیری) و همچنین نتایج نشان میدهد که استفاده از ماده پلی اکریل آمید آنیونی در کنترل رواناب و افزایش نفوذ پذیری موثر بوده است. مقدار 4 کیلوگرم در هکتار ماده پلی اکریل آمید آنیونی بیشترین تاثیر را در کنترل رواناب و افزایش نفوذ پذیری داشته است. به طوری که در شیب های 0، 7، 9 و 14 درجه به ترتیب به میزان 40، 7/49، 45 و 4/45 میلی لیتر رواناب نسب به تیمار شاهد کاهش پیدا کرده و همچنین مقدار 4 کیلوگرم در هکتار ماده پلی اکریل آمید آنیونی بیشترین تاثیر را در افزایش نفوذ پذیری داشته که در شیب های 0، 7، 9 و 14 درجه، نسبت به تیمار شاهد به ترتیب به میزان 42، 3/44، 37 و 6/41 میلی لیتر نفوذپذیری افزایش پیدا کرده است. این پژوهش نشان داد که ماده پلی اکریل آمید آنیونی می تواند به عنوان پلیمری مناسب برای بهبود ساختمان خاک، مهار رواناب و افزایش نفوذ پذیری در سازندهای مارنی استفاده گردد.

پلی اکریل آمید، رواناب، نفوذ، شیب، باران ساز، مارن