بررسي رابطه ي بين سقف گنبدي با شرايط جغرافيايي مناطق گرم و خشك ايران

شرايط طبيعي ناشي از وضع جغرافيايي كشورمان به شيوه هاي گوناگوني بر ساكنين مناطق مختلف آن تأثير گذاشته است. از جمله اين تأثيرات در شكل و نوع معماري مناطق خشك قابل مشاهده مي باشد. معماران مناطق كويري، تكنيك هاي مختلفي را شناسايي و در آثار خويش مورد استفاده قرار داده اند، نمونه ي بارزي از اين تكنيك ها سقف هاي گنبدي مي باشد. گنبد هاي سنتي ايران از برجسته ترين نمونه هاي سقف هاي ساختماني مناطق خشك در طول هزاران سال گذشته مي باشد كه هنوز نمونه هايي از آن ها در مناطق خشك كشور پس ازگذشت قرن ها پا بر جا مانده اند. متأسفانه مسأله ي مهم رها شدن اين تكنيك ها و ايجاد تكنيك ها ي بيگانه و متضاد با شرايط محيطي اين مناطق مي باشد. بنابراين هدف از اين پژوهش بررسي رابطه ي بين سقف گنبدي با شرايط جغرافيايي اين مناطق مي باشد. در اين راستا از تصاوير ماهواره اي و مطالعات کتابخانه اي براي بررسي ويژگي هاي جغرافيايي اين مناطق استفاده شد. سپس با استفاده از مطالعات کتابخانه اي، سقف گنبدي ساختمان ها در رابطه با شرايط جغرافيايي اين مناطق بررسي شد. ارزيابي نتايج نشان مي دهد، با توجه به شرايط طبيعي اين مناطق مانند وزش شديد باد، توفان هاي شن، تابش شديد خورشيد، بارش هاي رگباري و غيره ساكنين اين نواحي سعي كرده اند به شيوه ها ي گوناگون از جمله، سقف هاي گنبدي كه حد اعلايي از شناخت محيط و نحوه تلفيق طبيعت و معماري و به عنوان اوج هنرمندي كوير نشينان و شناخت معماران اين نواحي از محيط به منظور ايجاد فضا و محيط مطلوب زندگي مطرح بوده است، استفاده نموده و با اين شرايط مقابله كنند. در واقع بين معماري و شرايط محيطي اين مناطق تناسب و هماهنگي وجود دارد.

ايران، مناطق خشك، معماري، سقف گنبدي