نقش عوامل اقلیمی در توسعه بیابانزایی و راه های مقابله با آن (مطالعه موردی: منطقۀ دامغان)

روند فزاينده بياباني¬زايي در اقصي نقاط ايران، از جمله مشکلاتي است که کنترل آن از دغدغه¬هاي ملي محسوب مي¬گردد. بيابان¬زايي به تخريب زمين و کاهش قابليت¬هاي توليد معيشتي خاک در مناطق خشک، نيمه خشک و خشک نيمه مرطوب اطلاق مي¬شود که در نتيجه¬ي عوامل گوناگون انساني و طبيعي اتفاق مي¬افتد. بنابراين شناخت، ارزيابي و اولويت-بندي عوامل موثر در توسعه روند بيابان¬زايي مي¬تواند در برنامه¬ريزي و مديريت محيط هر چه بهتر سرزمين¬ها مفيد واقع گردد. بيابان¬زايي در نتيجه¬ي عوامل گوناگون انساني و طبيعي اتفاق مي¬افتد. از جمله عوامل طبیعی که باعث بیابانزایی می¬شود شرایط نامساعد اقلیمی (کمبود ریزش‌های جوی، تبخیر زیاد، وزش بادهای شدید120روزه سیستان، خشکسالی‌های پیاپی، ... ) است. در این بررسی عوامل اقلیمی که باعث بیابانزایی در منطقه دامغان می¬شود، بررسی شده است. نتایج نشان می¬دهد که میانگین بارندگی منطقه کمتر از 120 میلیمتر، تبخیر 11 برابر بارندگی، با توجه به شاخص¬های خشکسالی سال¬های خشکسالی بسیار شدید در منطقه طی سال¬های 1365، 1367، 1376، 1380 و 1387 اتفاق افتاده است و اقلیم منطقه براساس تقسیم بندی¬های الگوی اقلیمی خشک، سرد و بیابانی است. بنابراین مبارزه با این پدیده با این وضعیت اقلیمی در منطقه که تمام شرایط اقلیمی را برای بیابانزایی دارد، مستلزم ارتباط متقابل و مشارکت بین کاربران زمین و سازمان¬های طرفدار محیط زیست است تا کارکردهای بیابانزدایی در مقیاس وسیع را پدید آورد.

بياباني زايي، عوامل اقلیمی، دامغان