بررسی ساختار ژئوپلتیکی حوزه دریای خزر در قرن بیست ویکم مطالعه موردی: (سهم جمهوری اسلامی ایران از دریای خزر)

قرن بیست و یکم را می توان قرن انرژی و کشکمکش و نزاع و درگیری بین کشورها بر سر انرژی نام نهاد . در طی دو دهه گذشته تحول شگرفی در سیاست و اقتصاد جهان و به طور کلی در کشورهای ساحلی حوزه دریای خزر به طور خاص به وقوع پیوسته است . پس از فروپاشي شوروي (سابق)، ساختار ژئوپليتيكي كشورهاي حوزه درياي خزر متحول شده است. در اين ميان هر يك از كشورهاي اين حوزه، از لحاظ ژئوپليتيكي اهميت خاصي پيدا كرده اند. دو كشور ايران و روسيه به دليل قدمت تاريخي از ثبات ژئوپليتيكي برخوردارند اما سه جمهوري تازه استقلال يافته يعني قزاقستان، تركمنستان و آذربايجان براي استمرار و استقلال، استراتژي برقراري روابط با قدرت هاي فرامنطقه اي را در پيش گرفته اند. بنابراين اين كشورها علي رغم دارا بودن ژئوپليتيك مشترك داراي نگرش هاي متفاوت مي باشند.به دلیل ارتباط تاریخی ایران با دریای خزر ، توجه خاص به مسائل و تحولات آن به عنوان موضوعی مهم و با اولویت در دستور کار تصمیم گیران و مجریان سیاست خارجی کشورمان قرار گرفته است. بر اين اساس سوال اصلي در اين مقاله اين است كه(عوامل موثر بر تحولات ژئوپليتيك حوزه درياي خزر كدامند؟) هدف از ارايه مقاله، بررسي ساختار ژئوپليتيكي حوزه درياي خزر بخصوص جمهوري اسلامي ايران مي باشد. نگرش غالب در این تحقیق مبتنی بر روش تحلیلی توصیفی است. مدارک، منابع و اسناد مورد نیاز، تعاریف و نظریه ها از روش اسنادی و کتابخانه ای مورد مطالعه قرار گرفته است. استفاده از مقالات، کتب موجود در آرشیو کتابخانه ها و استفاده از اینترنت از دیگر مواردی است که جهت تکمیل این نوشتار از آن بهره گیری شده است

ژئوپليتيك، ارزش ژئوپلیتیکی ،روابط ژئوپلتیکی، حوزه درياي خزر، ایران، نظریه های ژئوپلتیکی.