تاثیر 12 هفته تمرین مقاومتی و مصرف سیاه دانه با عسل بر اینترلوکین 18 نوجوانان چاق

تاثیر 12 هفته تمرین مقاومتی و مصرف سیاه دانه با عسل بر اینترلوکین 18 نوجوانان چاق ایمان زکوی1، بنفشه بیژنی2، رضا بهارلویی3 ، عیسی عادلزاده4 1- کارشناسی ارشد، مدرس مدعو، دانشگاه پیام نور، واحد ایذه، خوزستان ایران. (نویسنده مسئول). تلفن: 09168143051. پست الکترونیک: imanzakavi@yahoo.com 2- کارشناسی ارشد ، کارمند واحد آمار شهر باغملک، دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز. خوزستان، ایران. پست الکترونیک: banaf_bij @yahoo.com 3- کارشناسی ارشد ، دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه آزاد خوراسگان، اصفهان. ایران. پست الکترونیک: bahar_looei @yahoo.com 4-کارشناسی، گروه روانشانسی عمومی، دانشگاه آزاد، واحد رامهرمز، خوزستان، ایران. پست الکترونیک: kh.adelzadeh@vatanmail.ir مقدمه اینترلوکین 18 یک سایتوکین پیش التهابی با عملکرد تنظیمی مهم در دستگاه ایمنی ذاتی است (1). از آنجا که فعالیت بدنی منجر به کاهش چاقی می شود؛ انجام منظم تمرین ورزشی منجر به کاهش سطح نشانگرهای التهابی رها شده از بافت چربی شده و خطر ابتلا به بیماری های مزمن را می کاهد (2). سیاه دانه، گیاهی است که درمان بسیاری از امراض همچون سرماخوردگی، آسم، بیماری های قلبی، مشکلات گوارشی، دیابت، عفونت و بسیاری موارد دیگر تجویز و مورد استفاده قرار می گیرد که در برخی از مقالات به آثار ضد التهابی قوی و تعدیل کننده سیستم ایمنی آن اشاره شده است، این اثر از طریق مهار واسطه های التهابی لوکوترین ها و پروستاگلاندیها انجام می شود. خواص متعدد عسل در زمینه ی از بین بردن طیف وسیعی از میکروارگانیسم ها، اثرات ضد التهابی و کاهش التهاب منجبر به استفاده این ماده طبیعی در بسیاری از زمینه های پزشکی شده است. مطالعات نشان دادند مصرف سیاه دانه همراه با عسل باعث کاهش عفونت و التهاب می شود (3). بنابراین با توجه به اثر مجزای تمرین مقاومتی، عسل و سیاه دانه بر سطح التهاب، در این تحقیق برای اولین بار استفاده همزمان تمرین مقاومتی و مصرف سیاه دانه با عسل در نوجوانان چاق بررسی و مقایسه شد. مواد و روش ها این تحقیق بصورت نیمه تجربی و کاربردی روی 60 نوجوان چاق با میانگین سنی، قد، وزن و شاخص توده بدنی (BMI) به ترتیب 84/13، 8/159، 95/72 و 32/29 انجام شد. آزمودنی ها به صورت تصادفی به 4 گروه 15 نفره (3 گروه آزمایش و یک گروه کنترل) تقسیم شدند. گروه اول تمرین مقاومتی را با شدت 50 درصد یک تکرار بیشینه (1RM) با (10 تکرار در هر حرکت برای 2 ست) به مدت 12 هفته (هر هفته 3 جلسه، هر جلسه 45 دقیقه) انجام دادند، جهت محاسبه (1RM) از رابطه [(تعداد تکرار) 0278/0 - 0278/1 ÷ (کیلوگرم) مقدار وزنه ] استفاده گردید. گروه دوم، 3 گرم پودر سیاه دانه با یک قاشق چایخوری عسل را به مدت 12 هفته، 3 جلسه در هفته مصرف کردند و گروه سوم به صورت ترکیبی (تمرین مقاومتی و 3 گرم پودر سیاه دانه با یک قاشق چایی خوری عسل) عمل کردند. گروه کنترل هیچ مداخله ای دریافت نکردند و تنها پی گیری شدند. نمونه های خونی در حالت ناشتا طی دو مرحله، 48 ساعت قبل و بعد از اتمام آخرین جلسه ی تمرینی و مصرف سیاه دانه با عسل برای سنجش میزان IL-18 سرم گرفته شد. تجزیه و تحلیل آماری با استفاده از آزمون کولموگروف اسمیرنوف، توصیفی، تحلیل واریانس یک طرفه (Anova) و آزمون تعقیبی بن فرونی برای مقایسه معناداری جفت گروه ها، در سطح (05/0 P≤) انجام گرفت. یافته ها درباره شاخص های جدول 1، نتیجه آزمون آنالیز واریانس یک طرفه بر تفاوت نمرات نشان داد انجام تمرین مقاومتی، مصرف سیاه دانه با عسل و انجام ترکیبی تمرین مقاومتی و مصرف سیاه دانه با عسل باعث کاهش غیر معنی دار وزن و کاهش معنی دار شاخص توده بدنی (BMI) و IL-18 می شود (05/0 P≤). جدول1- تغییرات متغییرهای پژوهش از پیش آزمون تا پس آزمون در گروه های چهار گانه متغیرها گروهها پیش آزمون پس آزمون تفاوت نمرات درصد تغییرات مقادیر P چهار گروه میانگین±انحراف معیار میانگین±انحراف معیار اول 9/9±87/70 50/10±71 35/1±12/0 18/0 وزن(کیلوگرم) دوم 02/6±66/75 4/7±88/73 9/2±77/1- 35/2 08/0 سوم 1/9±5/67 9/8±87/66 49/15±23/83 93/0 چهارم 7/7±8/77 49/15±23/74 38/2±38/3- 32/4 اول 67/2±37/29 23/2±47/29 66/0±09/0- 34/0 BMI(kg/m^2) دوم 6/4±2/29 61/1±47/26 53/1±73/2 34/9 001/0* سوم 5/3±02/28 4/3±48/27 1/0±54/0- 92/1 چهارم 7/2±72/30 8/3±54/27 66/0±18/3- 35/10 اول 43/54±12/184 93/38±202 64/26±87/17 71/9 IL-18 (pg/ml) دوم 9/57±12/187 2/57±5/159 57/22±62/27- 76/14 005/0* سوم 58/51±37/163 44/46±50/158 18/19±87/4- 98/2 چهارم 9/44±44/185 27/50±11/138 33/20±33/47 52/25 *معناداری در سطح (05/0 P≤)، گروه اول: کنترل، گروه دوم: تمرین مقاومتی، گروه سوم: مصرف سیاه دانه با عسل، گروه چهارم: تمرین مقاومتی و مصرف سیاه دانه با عسل بحث و نتیجه گیری نتایج این تحقیق در نوجوانان نشان داد که استفاده از تمرین مقاومتی و مصرف سیاه دانه با عسل در کاهش میزان IL-18 تاثیر معناداری داشته است. در تایید نتایج مطالعه حاضر، در تحقیقی پس از 38 هفته رژیم غذایی و کاهش وزن در آزمودنی های چاق، سطوح IL-18 سرم به طور معنی داری کاهش یافت (4). مطالعه Stensvold و همکاران (5) نا همسو با نتایج تحقیق حاضر می باشد. دلیل همسو یا ناهمسو بودن مطالعات قبلی با این تحقیق احتمالاً به شدت، مدت و نوع تمرین بستگی دارد، به نظر می رسد در این تحقیق شدت و مدت دوره تمرینی برای کاهش IL-18 کافی بوده است. تمرین طولانی مدت می تواند تنظیم التهاب را متحول کند. در این مورد اولین مکانیسم این است که تمرین می تواند بیان ژنی و سطوح سرمی مولکول های چسبان لوکوسیت ها را کاهش داده و واکنش مونوسیت سلول اندو تلیال را مهار نماید و در نهایت منجربه کاهش سایتوکین ها گردد. از آنجایی که سیاه دانه در کاهش چربی و وزن مفید است می تواند در کاهش سطح سایتوکین های پیش التهابی موثر واقع شود. با توجه به اینکه سیاه دانه دارای ماده تیمو کوینون است و این ماده هم دارای ویژگی ضد التهابی و هم آنتی اکسیدانی است، می توان نتیجه گرفت که تمرین ورزشی منظم و مصرف سیاه دانه با عسل، همسو با هم می توانند در کاهش التهاب موثر باشند (6 ). بنابراین با توجه به نتایج تحقیق جاضر می توان نتیجه گرفت که 12 هفته تمرین مقاومتی به همراه مصرف سیاه دانه با عسل می تواند در کاهش التهاب نوجوانان چاق موثر باشد.

تمرین مقاومتی، سیاه دانه، عسل