تشریح اجمالی راهبردهای توسعه و پایداری بخش کشاورزی در استان بوشهر

کارکرد ویژه بخش كشاورزي در اقتصاد سرزمینی و جایگاه حیاتی آن در ساختار اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و زیستی کشور و استان، ایجاب می¬نماید تا با بکارگیری قابلیت¬ها و رفع چالش¬های موجود، زمینه کارکرد بهتر سایر بخش¬ها و نیل به توسعه¬ای همگون فراهم گردد. در همین راستا مشاهده روند نه چندان مطلوب کشاورزی در استان (سهم ناچیز سرمایه¬گذاری در بخش کشاورزی، غلبه کشاورزی سنتی و پایین¬بودن ضریب مکانیزاسیون، وضعیت نامناسب بازار محصولات كشاورزي، ضعف در زنجیره تولید تا مصرف، نوسانات قیمت محصولات، سهم پایین تولید و ضعف در استانداردها، ضعف در نظام مديريتي و اجرايي، نامناسب بودن فن¬آوري و عقب ماندن از دستاوردهای جدید علم کشاورزی، عدم مدیریت بهینه منابع آب و خاک، عدم بهره¬مندی بخش كشاورزي از نظام جامع حمايتی، فقدان برنامه منسجم و عدم بهره¬مندی از ساز و کار و چارچوب مشخص در سطح منطقه¬ای و ...) موجب گردید تا پژوهش حاضر با تکیه بر منابع اسنادی و روش توصیفی- تحلیلی، به تعیین راهبردها و خط مشی¬های توسعه و پایداری در بخش کشاورزی استان بوشهر بپردازد. تحلیل¬ وضعیت موجود نشان می¬دهد بازده نازل بخش کشاورزی در سایه تولید پایین، محدودیت سطح زیرکشت، کمبود دانش، ضعف تکنولوژیک و فضای سنتی حاکم بر این بخش بی¬شک توجه ویژه به کشاورزی را الزام¬آور و ایجاد تحول در چارچوب فعلی را بعنوان یک ضرورت اجتناب ناپذیر مطرح می¬نماید. بر همین اساس فرایند نوسازی پیش شرط اولیه افزایش بهره¬وری و اصلی¬ترین راهبرد در راستای توسعه تکنولوژی، نوآوری و ایجاد تغییرات اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی محسوب می¬گردد و زدودن محرومیت در گرو انتقال جوامع سنتی کشاورزی به سمت مدرنیزاسیون می¬باشد. بکارگیری کشاورزی دقیق در مناطق استان بوشهر از دیگر راهبردهای اثربخش محسوب می¬گردد. به طوری که کشاورزی فعلی همراه با اتلاف منابع و تخریب محیط¬زیست همراه است، کشاورزی دقیق نمود عینی پایداری کشاورزی محسوب می¬گردد. چرا که با بکارگیری تکنولوژی فضایی، تهیه نقشه¬های الکترونیکی و افزایش دقت عمل، موجب بهینه¬سازی مصرف نهاده¬ها، مدیریت محصول، کاهش هزینه تولید و رعایت ملاحظات زیست-محیطی گردیده و با به حداقل رساندن محدودیت¬ها و ایجاد تغییر و تطبیق¬دادن نهاده¬ها با قابلیت¬های محلی، عملکرد گیاهان زراعی را به حداکثر می¬رساند. از دیگر راهبردهای اثربخش، توجه به برنامه¬ریزی فضایی جهت بهره‌برداري مناسب از قابليت‌هاي مناطق، مكانيابي بهینه جهت استقرار فعالیت¬های کشاورزی، تمرکز¬زدایی و تخصصي كردن الگوهای کشت، تخصیص نقش‌هاي محوري به شهرستان¬ها، افزایش سرمایه گذاری¬ و بازده اقتصادی و چيدمان منطقي فعاليت¬های کشاورزی در استان است. رعایت الگوی کشت با مزیت¬هایی همچون: تناسب کشت اکوفیزیولوژیک و سازگار با اقلیم هر منطقه، مدیریت عوامل، کاهش ریسک، هزینه‌ها و اقتصادی¬تر کردن تولید، افزایش تولید و بهره¬وری، افزایش سطح کشت‌های متراکم و فشرده، افزایش سطح زیر¬کشت در عرصه‌های محدود منابع آبی، گسترش چند¬کشتی و یکجا زراعی محصولات، افزایش قابلیت مقابله با بحران‌های خشکسالی و کمبود آب، حفظ منابع تجدید¬شونده تولید، جایگزینی ارقام معمول با ارقام کم مصرف و ... از دیگر راهبردهای ضروری کشاورزی است که می¬بایست به دلیل تنوع اقلیمی در استان مورد استفاده قرار گیرد. در نهایت از آن¬جا که مدیریت اثربخش و پایدار مستلزم ایجاد چارچوبی مدون و برنامه¬ای دقیق و هدفمند است شناسایی فرصت¬ها و تهدید¬های فرا روی توسعه بخش کشاورزی در استان بوشهر نیز از راهبردهای ضروری به نظری می¬رسد تا ضمن آگاه¬سازی برنامه¬ریزان و جهت-دهی عقلایی و علمی به تصمیمات متولیان امر، بتواند زمینه پویایی و ارتقاء کشاورزی را نیز در این استان فراهم آورد.

استان بوشهر، توسعه، پایداری، کشاورزی