بررسی مولفه های کالبدیِ احساس تعلق به مکان در بافتهای تاریخی (مورد پژوهی : محله قطارچیان سنندج)

احساس تعلق به مکان را می توان نقطه تلاقی عناصر کالبدی فعالیت¬ها و مفاهیم ذهنی نسبت به مکان دانست. این احساس موجب تبدیل فضا به مکانی با ویژگی¬های حسی و رفتاری خاص برای افراد می¬شود که پیوندی میان شخص و محیط است که ابعاد آن وابستگی زیادی به مسائل اجتماعی دارد. از مهم¬ترین انواع احساس تعلق به مکان می توان به احساس تعلق کالبدی اشاره کرد که برگرفته از عناصر و اجزا کالبدی مکان به عنوان بخشی از فرآیند شناخت و هویت انسانی می باشدکه دارای مولفه هایی برای پژوهشهایی از این دست می باشد. محله قطارچیان سنندج یکی از محلات با بافت قدیمی است که به دلیل داشتن قدمت تاریخی و بکر ماندن کالبد آن بسیار حائز اهمیت است. حال در این پژوهش این سوال مطرح است که چه عوامل کالبدی در بافت تاریخی قطارچیان خالق حس تعلق به مکان هستند؟ و همچنین با پاسخگویی به این سوال به بررسی مولفه های کالبدی احساس تعلق به مکان در این بافت تاریخی می پردازد و احساس تعلق کالبدی را در محله ی مذکور مورد بررسی و واکاوی قرار می دهد. پژوهش مذکور با روش توصیفی تحلیلی و بر اساس مطالعات کتابخانه ای و تحقیقات میدانی انجام گرفته است. نتایج حاصل از پژوهش حاکی از آن است که فعالیت های حاکم در این بافت و کالبد کلی آن باعث به وجود آمدن نوعی خاص از احساس تعلق به مکان در ساکنین قدیمی محله شده است که می توان از آن در طراحی های آینده در فضاهای شهری سنندج استفاده نمود.

بافت قدیمی، قطارچیان، سنندج، احساس تعلق، کالبد.