مشکلات ترجمه در متون تخصصي علوم سياسي و روابط بين الملل

سابقه بیست سال تدريس زبان انگليسي عمومي و تخصصي براي دانشجويان رشته علوم سياسي و ديگر رشته هاي مرتبط در دانشگاه هاي مختلف كشور موجب آشنایی با مشکلات فراگير در خواندن و درک متون ترجمه شده از زبان انگليسي در میان دانشجويان ايراني رشته علوم سياسي و روابط بین الملل شده است. يكي از اين دست مشکلات اساسي، تمرکز بیشتر متون ترجمه شده در اندیشه ها و نظریه های متفکران این رشته و در نتیجه غفلت از ترجمه متون در زمینه های دیگر شده است. مسئله دیگر يافتن معادل روان فارسي براي واژگان تخصصي مثل هژموني، كميته و كميسيون است كه خواندن و درک اين واژگان و تفاوت و تشابه معانی آنها را دشوار ساخته است. اختلاف نويسندگان متون اصلی و مترجمان در ارائه معادل مناسب در فارسی نیز هر گونه اتفاق نظری در اين باره را غير ممكن ساخته و در نتيجه دانشجويان را مجبور به فراگيري معاني مختلفي براي يك واژه یا دلزدگی آنان ساخته است. از ديگر مشكلاتی كه شاید مهمتر از یافتن معادل مناسب هم باشد، دامنه موضوعات و مسائل مرتبط با اين رشته است. در حالي كه داريوش آشوري (1367) 338 واژه، اميرارجمند و موالي زاده (1387) 294 واژه و فرهنگستان علوم جمهوري اسلامي ايران در طول بيش از دو دهه فعاليت خود تا سال 1388 تنها 368 واژه را بعنوان واژگان تخصصي اين رشته شناخته و باقي را در تخصص رشته هاي ديگر علوم يا در حوزه عمومي بشمار آورده اند، فرهنگ نويساني همچون آيينه وند و حريرچي (1368) 1546 واژه و پستا (1375) 1757 واژه را ارائه و معادل يابي نموده اند. این مقاله با استخراج واژگان از پاورقی بيش از 120 منبع مختلف از نويسندگان و مترجمان سرشناس دانشگاهي و پژوهشگران آزاد كشور كه در پيش و پس از انقلاب اسلامي به نگارش و ترجمه آثار مرتبط با علوم سياسي و گرايش هاي تخصصي آن از جمله روابط و حقوق بين‌الملل‌ پرداخته اند تلاش می کند تا ضمن معرفی این مشکلات به راهکاری برای حل آنها دست یابد.

سیاست، متون تخصصی، معادل یابی، انگلیسی، فارسی