چکیده :

در اعصار گذشته به سبب عدم دسترسی به کرات و عدم وجود وسایل و تجهیزات پیشرفتة کنونی، امکان مشاهدة دقیق و علمی آسمان و کرات دیگر برای مردم فراهم نبود. در باور آنها، آسمان و ستارگان از قدرتی ماورائی و الهی برخوردار و در سرنوشت انسان ها دخیل بوده اند. این باور سبب شد رفته رفته تصوّرات و تخیّلات عجیب و غریبی دربارة افلاک و ستارگان شکل بگیرد، چنان که معتقد بودند که تابش نور خورشید باعث به وجود آمدن سنگ های قیمتی مثل لعل و یاقوت می شود. همچنین تصور می کردند که در شب های مهتابی به هنگام بودن ماه در منزل عوّا و سماک، سگ ها پارس می کنند و ..... . در پی گسترش این باورها و استقرار آنها در ذهن عامّه، پهنة وسیع آسمان ها و افلاک و جایگاه دور از حدّ تصوّر ستارگان و صورت های فلکی، و استدلال از گردش ستارگان بر سرنوشت هر آنچه در زیر فلک به وجود می آید، فضای گسترده ای برای ابداع مضامین مبالغه آمیز در شعر شاعران ایجاد کرد. در این میان صائب نیز همانند شاعرانی چون خاقانی، نظامی، خواجوی کرمانی و ... برای همسو شدن با مخاطبینش، در باورداشت و اعتقاد به این باورها و یا صرفاً جهت بیان و معرّفی این باورها از اعتقادات و باورهای نجومی روزگارش در خلق مضامین جدید و تصویر آفرینی بهره برده است که در این نوشتار مورد بررسی قرار می گیرند .

کلید واژگان :

باورهای عامیانه، نجوم، اجرام فلکی، ستارگان، صائب .



ارزش ریالی : 300000 ریال
دریافت مقاله
با پرداخت الکترونیک