باز طراحی خیابان ارم و میدان آستانه به عنوان مکان حضور دسته جات عزاداری به صورت پیاده راه از طریق کیفیت بخشی فضایی

خیابان ارم در شهر مقدس قم محل برگزاری آیین حرکت دسته جات عزاداری، در غالب ایام شهادت ائمه ی اطهار (علیه السلام) توسط آیات عظام شیخ وحید خراسانی و صافی گلپایگانی با حرکت در طول محور و تجمع در میدان آستانه می باشد. فقدان فضای قدسی، پیرامون حرم مطهر حضرت معصومه (سلام الله علیها) با دلایل متعدد _که خیابان کشی های نا همگون با بافت کهن، متأثر از سبک مدرنیسم از جمله ی آنها می باشد_ سبب گردیده تا حیات واقعه ای ناشی از مراسم های آیینی آن طور که باید در خاطر شکل نگیرد؛ این امر خود دلیلی بر نبود حس حضور پذیری برای گروه های مختلف اجتماعی علیرغم ارزش فوق العادۀ این مراسم ها به عنوان ثروت فرهنگی است. در پژوهش حاضر به روش توصیفی _ تحلیلی با تکیه بر اصول طراحی فرآیند محور و با بکارگیری نظریات مکان، اتصال و شکل - زمینه، مؤلفه های کالبدی، عملکردی و معنایی در خیابان ارم با استفاده از چک لیست هایی برداشت شد، با ارزیابی نتایج حاصل از سنجش این مؤلفه ها اقدام به ارائه ی راهبردهای کالبدی، عملکردی و معنایی جهت دستیابی به "کیفیات عام"شامل اصول: سادگی، تناسب، محصوریت، قلمرو، ترکیب و ... برای یک فضای شهری؛ "کیفیات موضوعی" شامل: حضور پذیری و پویایی برای یک مسیر و سکون، تجمع پذیری و یکپارچگی برای یک گره؛ "کیفیات موضعی" شامل: سرزندگی، انعطاف و ایمنی برای یک پیاده راه شهری و نظم پذیری و شکوه قدسی برای یک میدان تشریفات - مذهبی و همچنین "کیفیات موردی" شامل: ایفای نقش خیابان ارم به عنوان پیاده راه مورد نظر و میدان آستانه به عنوان گره قدسی مورد نظر ؛ شده است.

دستۀ عزاداری، پیاده راه ارم، میدان آستانه، نظریه مکان، کیفیات فضایی، حضورپذیری