فرسودگی شغلی و عوامل مرتبط با آن در ماماهای شاغل

مقدمه: يكي از اختلالات شايع درمحيط¬هاي كاري كه تحت تنش شديد به وجود مي آيد، فرسودگي شغلي است. براساس اطلاعات اداره کار آمریکا در میان مشاغل موجود مشاغل بهداشتی درمانی بالاترین میزان صدمات شغلی و از جمله فرسودگی کاری را نشان می دهد. فرسودگي شغلي آثار زيان آور زيادي بر جسم، وضعيت روحي- رواني و اجتماعي شخص وعملكرد شغلي دارد كه شامل نقصان اخلاق كاركنان، عملكرد كاري معيوب، كاهش توليد، غيبت ازكار، رفتار نامناسب شخصي با مددجويان، نگرش منفي نسبت به شغل، رضايت شغلي كمتر، تغيير شغل بيشتر، كيفيت زندگي پايين تر و فقر سلامت ورفاه روحي- رواني مي باشند. این مطالعه با هدف مروری بر فرسودگی شغلی و عوامل مرتبط با آن در ماماهای شاغل در ایران انجام شد. روش جستجو: این مطالعه مروری با جستجو در سایت های علمی Google scholar، magiran، Sid، PubMed و iranmedex با کلیدواژه های فرسودگی شغلی، شغل، ماما، burnout ، job و Midwife طی سال های 1990 تا 2015 انجام شد. نتایج: نتایج مطالعه مختلف نشان داد که در بیشتر مطالعات حداقل 50 درصد ماماها دچار فرسودگي شغلي بودند. بیشترین بعد درگیر در آنان موفقیت فردی بود که نشان دهنده پایین بودن این بعد در ماماهای شاغل می باشد. رابطه آماري معنی داري بين وضعيت استخدام و وضعيت تأهل با فرسودگي شغلی و ابعاد آن به وجود نداشت. با افزایش ساعت کاری در روز( بیش از 8 ساعت) با افزایش فرسودگی شغلی ماماها همراه بود. نتایج ضد و نقیضی در خصوص رابطه بین سابقه کاری و فرسودگی عاطفی ماماها وجود داشت. شیفت در گردش نسبت به شیفت ثابت با فرسودگی بالاتری همراه بود. محل کار رابطه آماري قوي با هرسه بعد فرسودگی شغلی داشت به نحوی که ماماهای شاغل در بیمارستان ها بیش از ماماهای شاغل در مراکز بهداشتی دچار فرسودگی بودند. به طوركلي فرسودگي شغلي با شدت متوسط در درصد بالايي از ماماها وجود داشت و در بعد عدم كفايت فردي درسطح بالا بود. نتیجه گیری: با توجه به نتایج با کاهش ساعت اضافه کاری، جلوگیری از چرخش شیفت مکرر، برگزاری کلاس ها و اردوهای تفریحی و ورزشی و مشوقات مالی در حد امکانات سیستم بهداشتی درمانی می توان به ماماهای شاغل در جهت کاهش فرسودگی شغلی آنان کمک کرد.

فرسودگی شغلی، شغل، ماما