موسیقی نثر در تاریخ بیهقی

تاریخ بیهقی از جمله متون یگانه ی زبان فارسی است که به دلیل آمیختگی ذاتی اش با موسیقی، تقلیدناپذیر و تکرار ناشدنی باقی ماند. تاریخی که با هنر عجین شد؛ آن هم هنری مدرن. تولید اثری همچون تاریخ بیهقی گرچه محصول تلفیق مؤلفه های بسیار است، نقش موسیقی در برجستگی آن انکارناپذیر است. نثر موزون به شکل محسوس در آثار خواجه عبدالله انصاری و گلستان سعدی و سایر نثرهای مسجع دیده می شود که در آن¬ها سجع و عناصر لفظی و معنوی دیگر، نثر را تا سرحد شعر، ارتقا می¬دهند. اما موزونیت تاریخ بیهقی بسته به سجع و آرایه هایی از این دست نیست، اگرچه در مواردی از آن ها نیز بهره می برد، بلکه بیشتر به واسطه ی موسیقی واژگان و پیوند آن با سازمان کلام اوست. یعنی همان وزن و نظمی که در شعر شاعران مدرن غرب و اشعار شاملو دیده می شود. این مقاله، تاریخ بیهقی را به روش تحلیلی از این منظر مورد بازکاوی قرار می دهد و به این نتیجه می رسد که موسیقی درونی نثر در کنار شکل ویژه ی روایت، دلیل اصلی ارتقا تاریخ بیهقی از نثری علمی-تاریخی به نثری هنری-ادبی است.

تاریخ بیهقی، نثر موزون، موسیقی درونی، شعر منثور.