ررسی رابط کاربر کتابخانه‏های دیجیتالی خارج از کشور از نظر ویژگی‏ها و قابلیت‏های مبتنی بر نشانه‏گذاری اجتماعی برای استفاده در کتابخانه‏های دیجیتالی ایران

این پژوهش قابلیت‏ها و ویژگی‏های مورد استفاده در رابط کاربر کتابخانه‏های دیجیتالی برتر دنیا در استفاده از نشانه‏گذاری اجتماعی که به کاربران امکان تولید، شناسایی، مرور، سازمان‏دهی و اشتراک محتوا را با استفاده از برچسب‏ها و سازمان‏دهی آن‏ها در طول فرآیند تعامل با کتابخانه دیجیتالی می‏دهد، شناسایی می‏کند. پژوهش حاضر با رویکرد تحلیلی-توصیفی و به روش پیمایشی انجام شده است. جامعه پژوهش حاضر را کتابخانه‏های دیجیتالی خارج از کشور تشکیل می‏دهد که از این میان ده کتابخانه دیجیتالی برتر دنیا به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شده‏اند. به منظور گردآوری اطلاعات، سیاهه وارسی بر اساس متون و بررسی چهار وبگاه مبتنی بر نشانه‏گذاری اجتماعی (لایبری ثینگ، دلیشز، آمازون و گوگل بوک) فراهم شد. روایی ابزار با دریافت نظرهای ده نفر از متخصصان علوم اطلاعات و دانش‏شناسی ایران و برای پایایی نیز از آزمون آلفای کرونباخ (87/0) استفاده شد. یافته‏های پژوهش نشان داد که به جزء دو کتابخانه دیجیتالی «Google Books» و «Ibiblio» سایر کتابخانه‏های دیجیتالی برتر دنیا از ویژگی‏های وب 2، در تولید، مدیریت، مرور، جستجو و اشتراک محتوا استفاده نمی‏کنند و متکی بر ابزارهای سنتی وب 1 هستند. این یافته‏ها از دو جنبه ارزشمند است نخست آنکه تصویری روشن از ویژگی‏ها و قابلیت‏های اساسی رابط کاربر نظام‏های مبتنی بر نشانه‏گذاری اجتماعی فراهم می‏آورد. دوم آنکه این پژوهش، وضعیت رابط کاربر کتابخانه‏های دیجیتالی برتر دنیا را از نظر به کارگیری این قابلیت‏ها بررسی می‏کند که می‏تواند مبنایی برای طراحی رابط کاربر کتابخانه‏های دیجیتالی داخل کشور باشد.

کتابخانه‏ دیجیتالی 2، کتابخانه‏ دیجیتالی اجتماعی، نشانه‏گذاری اجتماعی، فاکسونومی