چکیده :

امروزه مناطق آزاد ، وسيله‌اي براي ورود به بازارهاي جهاني و بهره‌گيري از برتري‌هاي نسبي اقتصاد داخلي در بازرگاني بين‌المللي بوده و به عنوان تسريع‌كننده‌(كاتاليزور) ارتباط اقتصاد ملي با اقتصاد جهاني داری جایگاه ویژه‌ای هستند. از آنجایی که وزن ژئوپلیتیکی و منزلت کشورها در نظام جهانی رابطة مستقیمی با قدرت و توان ملی کشورها دارد، مناطق آزاد به عنوان بخش سیاسی شبه مستقل از حکومت مادر‌، با کارکردهای متنوع اقتصادی، صنعتی، گردشگری و غیره، در افزایش قدرت ملی و وزن ژئو پلیتیکی کشورها نقش حائز اهمیتی دارند. پرسش اصلی مقاله این است که آیا بندر دریایی و منطقه آزاد چابهار از وزن ژئوپلیتیکی لازم در راستای افزایش قدرت ملی جمهوری اسلامی ایران برخور‌دار است؟ در پاسخ به سوال اصلی پژوهش این فرضیه مطرح است که به تبع از موقعیت ژئوپلیتیکی کم‌نظیر؛ بندر دریایی و منطقه‌ آزاد چابهار، در صورت حصول واقعی توسعه، دارای سه سطح از توانمدی‌های ملی، منطقه‌ای و جهانی است. در سطح ملی توسعة چابهار مدخل و میان‌بری است بر توسعة پایدار و همه‌جانبة استان محروم، آسیب‌پذیر و بحران‌خیز سیستان و بلوچستان. در سطح منطقه‌ای همسایگی چابهار با افغانستان و جمهوری‌های محصور در خشکی آسیای مرکزی، ضمن ارز آوری ناشی از تجارت پرسود دریایی، می‌تواند مهیا کنندة اسباب همگرایی کشورهای فوق و سایر کشورهای منطقه باشد. قرار گرفتن چابهار در کریدور شمال-‌جنوب با مزایای فراوانش، نشان از جایگاه ژئوپلیتیکی برجستة چابهار در سطح بین‌المللی است. همچنین که مشارکت جدی دو قدرت هند(هم اکنون) و چین(در آینده نزدیک) بیان‌گر، وزن ژئوپلیتیکی بالا و توانمندی‌های جهانی چابهار است.

کلید واژگان :

منطقه آزاد چابهار، وزن ژئوپلیتیکی، قدرت ملّی، کریدور شمال- جنوب، هند، چین



ارزش ریالی : 600000 ریال
دریافت مقاله
با پرداخت الکترونیک