مقایسة موقعیت­های اجتماعی مشکل­ساز دانش­آموزان مبتلا به کم‌توانی ذهنی، درخودماندگی و بهنجار

نتایج مطالعات مختلف حاکی از آن است که کودکان مبتلا به کم­توانی ذهنی و طیف درخودماندگی در رویارویی با موقعیت­های اجتماعی مختلف، مشکلات عمده­ای را تجربه می‌کنند، با این حال تفاوت­های ظریف بین این کودکان با همسالان بهنجار در واکنش به شرایط اجتماعی مختلف کمتر مورد مطالعه قرار گرفته است؛ بنابراین پژوهش حاضر با هدف مقایسه موقعیت­های اجتماعی مشکل­ساز دانش­آموزان مبتلا به کم­توانی ذهنی، درخودماندگی و بهنجار انجام شد. طرح پژوهش حاضر از نوع علّی مقایسه­ای است که طی آن 149 نفر دانش‌آموز مبتلا به کم­توانی ذهنی و درخودماندگی شهرستان رشت به شیوه نمونه­گیری خوشه‌ای چندمرحله­ای انتخاب شدند. همچنین 100 نفر دانش­آموز با هوش متوسط به عنوان گروه مقایسه انتخاب شدند. برای جمع­آوری داده­ها از مقیاس طبقه­بندی موقعیت­های اجتماعی مشکل­ساز (داج، 1990) استفاده شد. نتایج حاصل از تحلیل داده­ها نشان داد که گروه­ها از نظر موقعیت­های اجتماعی مشکل ساز تفاوت معناداری دارند (001/0p<)؛ بدین معنا که کودکان مبتلا به درخودماندگی و کم­توانی ذهنی در موقعیت­های ورود به گروه همسالان، پاسخ به تحریک شدن، پاسخ به شکست، پاسخ به موفقیت، انتظارات اجتماعی، و همچنین انتظارات معلم به‌صورت معناداری دارای مشکلات بیشتری از کودکان بهنجار هستند. بر اساس نتایج پژوهش حاضر کودکان بهنجار، کم­توان ذهنی و درخودمانده واکنش­های متفاوتی در موقعیت­های اجتماعی مختلف از خود نشان می‌دهند که می­تواند در برنامه­ریزی­های جامع و منظم برای این کودکان مورد توجه قرار گیرد.

موقعیت­های اجتماعی مشکل­ساز، دانش­آموزان، کم­توان ذهنی، درخودماندگی.