تحليل و تعيين فرم كالبدي شهر اصفهان با استفاده از مدل گري و موران

پراكندگي از موضوع هاي مهم در شهرسازي است كه به خاطر عدم برنامه ريزي صحيح رخ داده است. اين پديده آثار نامطلوبي شهرها و زندگي شهري گذاشته و مشكلات اجتماعي و اقتصادي فراواني به دنبال داشته است . در ايران از سال 1355 تاكنون نسبت شهرنشيني معكوس شده است و از حدود 30 درصد در سال 1355 به حدود 70 درصد در سال 1385 رسيده است. شهرهاي ايران همچون بسياري از شهرهاي جهان سوم با افزايش سريع جمعيت و گسترش شهري مواجه بوده اند شهر اصفهان نيز مانند بسياري از شهرهاي كشور از اين تحولات مصون نمانده و جمعيت آن در سي سال اخير نزديك به سه برابر رشد داشته است كه اين امر گسترش بي رويه شهر را نيز در پي داشته، به طوري كه با گسترش فيزيكي بيش از 6 برابري در طي سه دهه اخير، مشكلاتي از قبيل افزايش قيمت زمين و مسكن، كمبود امكانات زيربنايي و تخريب زمين هاي كشاورزي اطراف شهر از ره آوردهاي نامطلوب آن بوده است. اين مقاله به برسي فرم و شكل شهر اصفهان پرداخته و عوامل مؤثر بر آن را تحليل و راهكارهايي براي رفع و تعديل اين فرآيند را ارائه نموده است . روش تحقيق ، تحليلي - توصيفي است، كه به منظور تحليل داد هها از ضرايب جيني و آنتروپي و موران و گري استفاده شده است. نتايج نشان مي دهد شهر اصفهان داراي الگوي متمركز است اما الگوي تمركز آن به صورت تك قطبي كامل نيست و مقداري پراكنش در آن به چشم مي خورد كه عمدتا به صورت نواري بوده است و از مركز شهر به اطراف از مقدار تراكم كاهش مي يابد. از رهيافت هايي كه به جلوگيري از پراكندگي نا منظم شهر كمك مي نمايد، مي توان به گسترش درون بافتي شهر، استراتژي توسعه عمودي و بالاخره فراهم كردن امكانات رفاهي در روستاها براي جلوگيري از مهاجرت روستاييان به شهر اشاره كرد كه به طور كلي، دستيابي به چنين شرايطي مستلزم توسعه آگاهانه شهرها و سياس تهاي توسعه پايدار كالبدي جوامع شهري است كه از كارآمدترين پيشنهادها به منظور رفع پديده پراكندگي بي رويه، مي توان به تلفيق كاربري هاي زمين مختلط، حمل و نقل عمومي، توسعه فشرده دروني و تاكيد بر سرمايه گذاري در نواحي كه قبلا زيرساخت ها در آن ايجاد شده است و همچنين در زمينه شهرسازي؛ ساماندهي بلند مرتبه سازي ها و بافت مركزي شهر با هدف احياء بافت هاي قديمي، همراه با تأمين دسترسي مناسب و تأمين ايمني لازم با هدف افزايش خدمات دهي به ساكنان بايد مورد توجه قرار گيرد.

تعيين فرم كالبدي شهر، ضريب جيني، ضريب آنتروپي، ضريب موران و گري، اصفهان