چکیده :

فرایند سازماندهی اشیای محتوایی با هدف افزایش سطح دسترس‌پذیری آنها انجام می‌شود. در این فرایند، بر اساس استانداردها و ابزارهایی خاص برای هر شیء در جهان کتابشناختی، پیشینه‌ای با نام "پیشینه کتابشناختی" یا "پیشینه فراداده‌ای" تولید و منتشر می‌گردد. این پیشینه صفات و ویژگی‌های شیء را از جنبه‌های مختلفی توصیف، و شناسایی، کشف، و مدیریت شیء را ممکن می‌سازد. کتابخانه‌ها و مراکز اطلاعاتی به عنوان محیط ذخیره‌سازی و اشاعه اشیای محتوایی، برای سازماندهی مجموعه خود از دو رویکرد بنیادی و نسخه‌برداری برای تولید پیشینه‌ها استفاده می‌کنند. در رویکرد نخست، کتابخانه یا مرکز اطلاعاتی مستقیماً اقدام به سازماندهی اشیای محتوایی می‌کند، و در رویکرد دیگر، از پیشینه‌های فراداده‌ای (کتابشناختی) دیگر کتابخانه‌ها و مراکز اطلاعاتی بهره می‌جوید. هزینه‌بر بودن فرایند سازماندهی، افزایش چشمگیر تعداد اشیای محتوایی، کمبود نیروی متخصص در حوزه سازماندهی اطلاعات و دانش، و گرایش کتابخانه‌ها و مراکز اطلاعاتی به ارائه خدمات بیشتر، موجب پیدایش رویکرد دوم بوده‌اند. بر این اساس کتابخانه‌ها و مراکز اطلاعاتی می‌توانند با اشتراک پیشینه‌های فراداده‌ای خود، از هزینه‌های فرایند سازماندهی کاسته، و بر کمیت و کیفیت ارائه خدمات به جامعه کاربران بی‌افزایند. اشتراک پیشینه‌های فراداده‌ای نخستین بار در قالب برنامه‌هایی با عنوان برنامه‌های فهرستنویسی تعاونی میان کتابخانه‌های علاقه‌مند در ایالت متحده آمریکا اجرا شد . ایده اجرای برنامه فهرستنویسی تعاونی آن بود که هر شیء تنها یک بار فهرستنویسی شود، و کتابخانه‌ها و مراکز اطلاعاتی عضو برنامه بتوانند از پیشینه‌های یکدیگر بهره جویند. این برنامه در سه سطح برنامه تعاونی پیشینه کتابشناختی، برنامه تعاونی مستند نام‌ها، و برنامه تعاونی مستند موضوعات اجرا می‌شود. پرداختن بدین سطوح در راستای پاسخگویی به نیازهای گوناگون کتابخانه‌ها و مراکز اطلاعاتی برای سازماندهی اشیای محتوایی بود.

کلید واژگان :

شبکه های کتابشناختی، اشیاء محتوایی، توصیف یکپارچه



ارزش ریالی : 300000 ریال
دریافت مقاله
با پرداخت الکترونیک