اثرات ميزان و تقسيط نيتروژن بر شاخص‌هاي فيزيولوژيكي و زراعي برنج رقم طارم محلي

به منظور بررسي اثر مقدار و تقسيط نيتروژن بر شاخص‌هاي فيزيولوژيكي و زراعي برنج رقم طارم محلي، آزمايشي به صورت كرت‌هاي خرد شده در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي در سه تكرار در مزرعه تحقيقاتي دانشگاه آزاد اسلامي واحد قائم‌شهر در سال 1387 اجرا شد. مقدار نيتروژن در دو سطح (46 و 69 كيلوگرم نيتروژن خالص در هكتار به ترتيب معادل 100 و 150 كيلوگرم اوره در هكتار) به عنوان عامل اصلي و شش سطح تقسيط نيتروژن بر حسب نياز گياه در مراحل ابتداي كاشت (پايه)، ابتداي پنجه‌دهي، ظهور خوشه آغازين و خوشه‌دهي كامل به عنوان عامل فرعي در نظر گرفته شدند. نتايج نشان داد مقدار نيتروژن از نظر آماري بر هيچ يك از صفات مورد مطالعه اثر معني‌داري نداشت. تعداد پنجه در متر مربع و تجمع ماده خشك براي تيمار تقسيط نيتروژن با مصرف 50 درصد در مرحله ابتداي كاشت + 50 درصد در مرحله ابتداي پنجه‌دهي داراي حداكثر ميزان بودند، در حالي‌كه كمترين تعداد كل خوشه‌چه در خوشه و درصد خوشه‌چه پر شده و حداقل غلظت نيتروژن برگ پرچم نيز تحت همين تقسيط نيتروژن به دست آمد. مصرف 50 درصد نيتروژن در ابتداي پنجه‌دهي موجب افزايش تعداد پنجه شد و مصرف يك سوم نيتروژن در مرحله خوشه‌دهي كامل موجب افزايش درصد خوشه‌چه پر شده گرديد. حداكثر عملكرد دانه با تقسيط نيتروژن به نسبت مساوي در مراحل ابتداي كاشت، ابتداي پنجه‌دهي، ظهور خوشه آغازين و خوشه‌دهي كامل حاصل شد. اثر متقابل مقدار و تقسيط نيتروژن تنها بر تجمع نيتروژن در كل گياه اثر معني‌داري داشت. بنابراين تيمار تقسيط نيتروژن به نسبت مساوي در مراحل ابتداي كاشت، ابتداي پنجه‌دهي، ظهور خوشه آغازين و خوشه‌دهي كامل به علت افزايش شاخص‌هاي زراعي و فيزيولوژيكي و در نتيجه افزايش عملكرد دانه برنج به عنوان فاكتورهاي مناسب معرفي مي‌گردد.

برنج، صفات زراعي، عملكرد دانه، كلروفيل برگ پرچم، نيتروژن.