پوشش سطح زمین و کاربری آن به دلیلی فعاليت¬هاي انساني دست¬خوش تغيير و تحول زیادی می¬شود. شناسايي و كشف اين تغييرات مي¬تواند به مديران و برنامه¬ريزان كمك¬كند تا نیروهای مؤثر در ایجاد این تغییرات را شناسايي¬كرده و از آن در سطوح مختلف برنامه¬ريزي استفاده کنند. بررسی مقدار تغير و تخريب منابع در سال¬هاي گذشته و امكان¬سنجي و پيش¬بيني اين تغييرات در سال¬هاي آينده مي¬تواند در برنامه¬ريزي و استفاده بهينه از منابع و كنترل و مهار تغييرات غيراصولي در آينده، نقش قابل توجهی داشته باشد. روش¬هاي متنوعي براي پیش¬بینی تغييرات پوشش و كاربري اراضي وجود دارد كه از جمله آنها مي¬توان به مدل زنجيره¬اي ماركوف اشاره كرد. در اين پژوهش با بهره گیری از داده¬های ماهواره لندست، سنجده (1364) TM و (1379 و 1386) ETM+و اطلاعات جانبي و مدل زنجيره¬اي ماركوف، تغييركاربري اراضي و پوشش زمين طي 22 سال در منطقه دویرج استان ایلام بررسی شده ¬است. پس از انجام تصحیحات لازم بر روی تصاویر ماهواره¬ای و انجام بازديدهاي ميداني، طبقات مختلف کاربري اراضي تعريف و نمونه¬هاي آموزشي انتخاب و نتايج حاصل از ارزيابي دقت طبقه-بندی¬ها با بهره گیری از ضريب کاپا به دست آمده است. نتایج حاکی از کاهش وسعت پوشش جنگلي و مراتع متوسط حوضه (به ¬ترتیب 9/2 و 07/17 درصد) و روند افزايشي کاربري مرتع فقير، کشاورزی، اراضی مسکونی و اراضي باير (به ترتیب 17/9، 96/2، 40/0 و 44/7 درصد) که بيانگر تخريب کلي در منطقه و جايگزيني کاربري¬هاي ضعيف¬تر در منطقه است. در پایان با بهره گیری از مدل مارکوف وضعیت طبقه¬¬های کاربری اراضی 14 سال آینده (سال1400) مورد پیش¬بینی قرار گرفت. نتایج حاصل از ماتریس پیش¬بینی تغییرات بر مبنای نقشه¬های سال¬های 1379 و1386 نشان داد که در فاصلة زمانی 1400-1386، احتمال می¬رود 62% جنگل، 38% مرتع متوسط، 64% مرتع فقیر، 72% کشاورزی، 69% اراضی مسکونی و 76% اراضی بایر بدون تغییر باقی بمانند، که مرتع متوسط دارای بالاترین پایداری و از طرف دیگر مرتع فقیر کمترین پایداری را خواهند داشت. نقشههاي كاربري شبيه¬سازي شده توسط مدل مارکوف مي¬توانند به عنوان سيستم هشداریبرای پيامدها و تأثيرات آينده تغييرات كاربري به خدمت گرفته شود.
کلید واژگان :مدل زنجيره¬ي ماركوف؛ تغييرکاربری/ پوشش زمين؛ پيش¬بيني تغييرات؛ تصاوير ماهواره¬اي لندست؛ دویرج.
ارزش ریالی : 350000 ریال
با پرداخت الکترونیک