بررسی نقش عوامل انسانی و فیزیوگرافی بر کاهش پوشش جنگلی (مطالعه موردی: حوضه آبخیز شهر ارکواز ملکشاهی- استان ایلام)

با توجه به کارکردهای مختلف پوشش گیاهی، بررسی تغییرات زمانی-مکانی آن، جزء اساسی از مطالعات محیط‌زیست است. تغییرات کاربری اراضی نتیجه بر همکنش پیچیده شاخص‌های فیزیکی، زیستی، اقتصادی و اجتماعی است. تعیین تغییرات با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای و در محیط GIS به یکی از زیرشاخه‌های مهم در علم جنگل‌داری تبدیل شده است و ابزاری برای نظارت و کنترل انواع تغییرات در اکوسیستم های جنگلی هست. به منظور مدل‌سازی الگوی مکانی کاهش پوشش جنگلی در حوضه آبخیز شهر ارکواز ملکشاهی واقع در استان ایلام طی سه دوره‌ی 1976-1988، 1988-2001 و 2001-2010 از روش مدل‌سازی رگرسیون لجستیک که از روش‌های برآورد تجربی است استفاده شد. در این مطالعه برای بررسی کاهش پوشش جنگلی داده‌های سنجنده MSS ماهواره لندست مربوط به سال 1976، سنجنده TM ماهواره لندست مربوط به سال 1988، سنجنده ETM+ مربوط به سال 2001 و سنجنده LissIII ماهواره IRS مربوط به سال 2010 مورد پردازش و طبقه‌بندی قرار گرفتند. تصاویر مورد بررسی به دو کلاسه جنگل و غیرجنگل طبقه‌بندی‌ شده و به منظور بررسی عوامل تخریب، نقشه کاهش پوشش جنگلی هر دوره با متغیرهای فیزیوگرافی و انسانی آن دوره، وارد مدل جداگانه مختص آن دوره شدند. نتایج نشان داد که در طول دوره اول، عوامل فیزیوگرافی، در طول دوره دوم تلفیقی از عوامل فیزیوگرافی و انسانی و طی دوره سوم عوامل انسانی بیشترین سهم را در کاهش پوشش جنگلی حوزه آبخیز شهر ارکواز ملکشاهی داشته‌اند. نتایج این پژوهش می‌تواند به مدیران و برنامه‌ریزان منابع طبیعی در اتخاذ راهبردهای مدیریتی مناسب هر دوره زمانی خاص با توجه به ویژگی‌های فیزیوگرافی و انسانی منطقه کمک کند

کاهش پوشش جنگلی، سنجش‌ازدور، رگرسیون لجستیک، حوزه آبخیز شهر ارکواز ملکشاهی، استان ایلام.