ارزیابی کارایی باکتری های افزاینده رشد گیاه بر عملکرد و اجزای عملکرد برنج در شرایط کم آبی و مقادیر کاهش یافته نیتروژن

به منظور بررسی کارآیی باکتریهای افزاینده رشد بر عملکرد و اجزای عملکرد برنج در شرایط کم آبی و مقادیر کاهش یافته نیتروژن، پژوهشی در سال زراعي 91-1390 در مؤسسه تحقيقات برنج كشور، معاونت مازندران – آمل به صورت کرتهای دوبار خرد شده در قالب طرح بلو ك هاي کامل تصادفی با سه تکرار انجام گرفت. آبیاری به عنوان عامل اصلي در 3 سطح آبیاری مرسوم )شاهد( و قطع آبیاری در دو مرحله تشکیل آغازیهای پانیکول و پر شدن دانه، مقدار مصرف نیتروژن به عنوان عامل فرعي در سه سطح مقدار توصیه شده )100کیلوگرم نیتروژن در هکتار( ، 75 و 50 درصد مقدار توصیه شده و باکتریهای افزاینده رشد به عنوان عامل فرعي فرعي در 4 سطح شاهد، آزوسپیریلوم لیپوفروم، سودوموناس فلورسنس و ترکیب آزوسپیریلوم و سودوموناس بودند. نتایج نشان داد که سطوح مختلف باکتریهای افزاینده رشد اثر معنی داری بر عملکرد شلتوک داشتند به طوری که تیمار ترکیبی آزوسپیریلوم و سودوموناس با 43/7 تن در هکتار بیشترین و تیمار شاهد با 13/6 تن در هکتار کمترین عملکرد شلتوک را دارا بودند. همچنین برهمکنش نيتروژن و باكتري نشان داد که تيمار شاهد )مقدار توصیه شده نیتروژن( و 75 درصد نیتروژن همراه با تركيب باكتريهای آزوسپیریلوم و سودوموناس، بيشترين تعداد دانه پر در پانیکول )حدود 183 عدد( را داشتند. استفاده از تیمار های مختلف آبیاری تأثیر معنیداری بر صفات تعداد کل دانه، تعداد دانه پر و پوک و عملکرد دانه داشت و در بین تیمار های آبیاری، آبیاری به شیوه مرسوم با 11/7 تن شلتوک بیشترین عملکرد دانه را دارا بود. در مجموع نتایج این پژوهش بیانگر نقش مؤثر وکارآمد باکتری های افزاینده رشد در بهبود معنیدار عملکرد شلتوک برنج در شرایط کمآبی و نیتروژن کاهش یافته بود.

برنج، تنش کم آبی، عملکرد دانه، نیتروژن، باکتری های افزاینده رشد