در مطالعه حاضر به منظور بررسی اثر تنظیم کنندههای رشد گیاهی بر القاء کالوس و جنین در کشت بساک خیار، 25 محیط مختلف برای القاء کالوس و چهار مسیر مختلف برای القاء جنین در نظر گرفته شد. دو آزمايش جداگانه به صورت فاکتوريل در قالب طرح کاملاً تصادفي با چهار تکرار انجام شد. در آزمایش القاء کالوس، فاکتورها شامل دو ژنوتیپ خیار (اصفهانی و بتا آلفا) و ترکیب غلظتهای مختلفBAP (0، 225/0، 45/0، 68/0 و 91/0 میلیگرم در لیتر) و 2,4-D (0، 25/0، 5/0، 75/0 و 1 میلیگرم در لیتر) بوده و در آزمایش القاء جنین نیز فاکتورها شامل ترکیب غلظتهای مختلف BAP (2، 3 و 4 میلیگرم در لیتر) و NAA (05/0 و 1/0 میلیگرم در لیتر) و همچنین انواع محیط مایع و جامد بودند. نتایج حاصل از تجزیه واریانس دادهها اختلاف آماری معنیداری در سطح یک درصد بین ژنوتیپهای مختلف خیار، محیطهای کشت و اثر متقابل بین آنها نشان داد. بساکهای کشت شده در محیط پایه MS و محیطهای تهیه شده با تنظیمکنندههای رشد گیاهی در حالت جداگانه پاسخی نشان ندادند و بعد از 4 هفته از کشت از بین رفتند، اما ترکیب تنظیم کنندههای رشد اثرات مختلفی بر القاء کالوس داشت. بر اساس نتایج حاصل از مقایسه میانگینها، محیطهای M24، M22 و M15 به ترتیب با میانگینهای 98، 75/97 و 96/75 درصد در بین 25 محیط مورد آزمایش بیشترین کالوس و محیط M10 نیز با میانگین 5/77 درصد نیز کمترین کالوس را برای ژنوتیپ اصفهانی داشتند. محیط M22 با میانگین 45/98 درصد در رقم بتا آلفا بیشترین کالوس و محیط M10 نیز با میانگین 7/59 درصد کمترین میزان کالوس را برای این رقم داشت. در القاء جنین نیز در هیچکدام از سه مسیر جامد-جامد، جامد-مایع و مایع-مایع جنینی مشاهده نشد اما در مسیر مایع-جامد نرخ بالایی از جنینزایی مشاهده شد و تفاوت آماری معنیداری در سطح 5 درصد بین محیطهای آزمایش شده مشاهده شد. مقایسه میانگین محیطهای مورد استفاده برای جنینزایی نیز نشان داد که محیط M6 با میانگین 58/60 درصد بیشترین درصد جنینزایی و محیط M4 نیز با میانگین 20 درصد کمترین درصد جنینزایی را داشتند.
کلید واژگان :کشت اندام جنسی نر، BAP ، 2,4-D
ارزش ریالی : 350000 ریال
با پرداخت الکترونیک