تعیین فلزات سنگین کبالت، کروم، منگنز، سلنیوم و مولیبدن در رسوبات تالاب هورالعظیم استان خوزستان با استفاده از شاخص¬های آلودگی

رسوبات یکی از شاخص های زیستی تجمع فلزات سنگین در اکوسیستم های آبی هستند که به دلیل ثبات در یک منطقه می توانند به خوبی میزان آلودگی را ارزیابی کنند. این تحقیق در سال 1397 با هدف بررسی فلزات سنگین کبالت، کروم، منگنز، سلنیوم و مولیبدن در رسوبات تالاب هورالعظیم در استان خوزستان انجام شد. در مجموع 27 نمونه رسوبات از 3 ایستگاه با 9 تکرار بر اساس استاندارد ASTM شماره D2488 تهیه شد. برای سنجش عناصر سنگین از دستگاه ICP-OES مدل Varian 710-ES استفاده گردید. بالاترین میزان فلزات کبالت، کروم و سلنیوم در رسوبات تالاب هورالعظیم به ترتیب 019/0، 39/93 و 45/29 میلی¬گرم در کیلوگرم در ایستگاه سوم و منگنز و مولیبدن 12/451 و 88/0 در ایستگاه دوم به دست آمد. پایین¬ترین مقادیر فلزات سنگین کبالت، منگنز و سلنیوم در رسوبات تالاب در ایستگاه اول بود، اما پایین¬ترین غلظت کروم در ایستگاه دوم و مولیبدن در ایستگاه سوم مشاهده شد. فاکتور آلودگی فلزات کبالت، کروم، منگنز و مولیبدن کمتر از 1 به دست آمد که نشان دهنده آلودگی کم این فلزات می باشد. درمورد فلز سلنیوم فاکتور آلودگی بالاتر از 6 به دست آمد که آلودگی شدید این فلز در رسوبات را نشان می¬دهد. بنابراین با توجه به نتایج به دست آمده می¬توان بیان کرد که سلنیوم به عنوان مهمترین آلاینده فلزی نسبت به کبالت، کروم، منگنز و مولیبدن می¬باشد. فاکتور غنی شدگی فلز کبالت آلودگی کم و فلزات کروم، سلنیوم، مولیبدن و منگنز آلودگی به شدت زیاد را نشان داد که می¬توان بیان کرد این فلزات منشاء انسان زاد دارند. ارزیابی خطر بوم¬شناختی فلزات کبالت، کروم و مولیبدن در رسوبات تالاب هورالعظیم و شاخص توان مخاطره بوم¬شناختی در طبقه پتانسیل خطر بوم¬شناختی کم قرار گرفتند.

تالاب هورالعظیم، رسوبات، فلزات سنگین، مخاطره بوم¬شناختی، غنی شدگی.