در رویکرد جدید برخلاف دیدگاه اندیشمندان کلاسیک، استعاره ابزاری فرازبانی است که بر پیوند بین زبان و اندیشه تأکید دارد و جزء لاینفک زبان محسوب میشود. استعارۀ مفهومی یا شناختی، تجربۀ امور انتزاعی و توصیفناپذیر در قالب امور محسوس و توصیفپذیر است. اهمیّت استعارههای مفهومی در شناخت نظام فکری و درک مهمترین مفاهیم ذهنی مسلّط بر هر اثر است. منظومۀ سیرالعباد سنایی یکی از شاهکارهای عرفانیدر مورد سفر روح به عالم مادّه و ملکوت است. این اثر یک منظومۀ استعاری است؛ بدین ترتیب که شاعر تفکّرات و تجارب عرفانی توصیفناپذیر را با زبانی رمزی و به صورت نگاشتهای استعاری بیان میکند. از این رو این جُستار به منظور درک بسیاری از نکات و ظرایف پنهان متن و نیز یافتن برجستهترین مفاهیم فکری شاعر به تحلیل و بررسی استعارههای مفهومی سیرالعباد میپردازد. در جریان این پژوهش، مهمترین مفاهیم استعاری و کارکرد شناختی آنها تحلیل میشود. درضمن بارزترین نمودهای این مفاهیم و برجستهترین استعارههای شناختی در این پژوهش شناسایی شدهاست. در این میان، پربسامدترین مفاهیم و پدیدههای استعاری، رذایل اخلاقی، عقل، عناصر اربعه، دنیا، نفس امّاره، آسمان و زمین، آباءعلوی، عالم ملکوت، فضایل اخلاقی، روح، جسم، علم و مراحل خلقت است که اغلب پدیدههایی ناآشنا و عناصر متافیزیکی است که برای دردسترس بودن مخاطب، نیاز به تبیین و تحلیل استعاری دارند. برجستهترین کارکرد شناختی مربوط به استعارههای ساختاری و در این میان حوزۀ مفهومی حیوانات بیشترین مصداق دارد. در جایگاههای بعدی، پربسامدترین قلمرو استعارههای هستیشناسی، حوزۀ انسانانگاری است، سپس در استعارۀ جهتی بیشترین نمود از آن «جهت بالا» است.
کلید واژگان :زبانشناسی شناختی، استعارۀ مفهومی، سنایی، سیرالعبادالیالمعاد
ارزش ریالی : 350000 ریال
با پرداخت الکترونیک