چکیده :

برای اینکه معنای درستی از آیه ۳۴ سوره نساء به دست آید به بررسی این واژه در تاریخ قبل از نزول قرآن و کتب مقدس قبل از قرآن پرداخته شد، سپس به تفاسیری که از گذشته تا به حال نوشته شده مراجعه و آراء و نظرات مفسران مورد بررسی قرار گرفت. از بررسی های انجام شده به دست آمد که سه دیدگاه عمده در تفسیر این آیه وجود دارد: الف) برخی بر این اعتقادند که حکم آیه عمومیت دارد و قوامت مرد در همه عرصه ها و زمینه ها را شامل می شود و این به دلیل برتری فطری است که مرد دارد، از قبیل قدرت بدنی بیشتر و توان بالاتر در تدبر و تفکر، عقل و سهم الارث بیشتر و جهاد و. . . طرفداران این دیدگاه در برخی جهات از یکدیگر متمایز می شوند؛ مثلا در عام بودن ذیل آیه یا در حکم "ضرب". ب) برخی نیز بر این عقیده اند که حکم آیه مقید به محدوده و چارچوب خانواده است و مرد فقط در خانواده خود سرپرست و رئیس است و مکلّف به انجام امور خانواده و پرداخت نفقه و مهر است. دیدگاه این دسته نیز در حکم "ضرب" با هم تفاوت دارد. ج) برخی از مفسرین و صاحب نظران نیز بر این عقیده اند که آیه در مورد مردانی نازل شده که زنانشان عمل منافی عفت انجام می دادند؛ لذا خداوند به آنها فرموده است شما سرپرست زنان هستید و آنها را از این کار باز دارید. در نتیجه این دسته "ضرب" را در خصوص زنا عملی می دانند. قول صائب، دیدگاه دوم است؛ چرا که با توجه به احکام وارده در این آیه و آیات بعد و با توجه به سیاق آیات متحدالموضوع این نتیجه به دست خواهد آمد که مراد همان سرپرستی در خانواده مورد نظر است و اگر برای نافرمانی زن احکام تربیتی سه گانه را بیان کرد، در جایی است که نافرمانی و برتری طلبی زن از حد گذرانده شود و بیم این برود که مسئله از نافرمانی فراتر رود و مرد چاره ای غیر از تأدیب نداشته باشد. همچنین ثابت می شود که حکم " نشوز" شامل زنان زنا کار نمی شود و حکم آن در آیات دیگر قرآن بیان شده است، چرا که اگر نافرمانی به عمل منافی عفت کشیده شد، دیگر این سه مرحله کارایی نخواهد داشت و دستور خداوند هم مبنی بر این است که تا کار به اینجا نکشیده و نشانه های نافرمانی ظاهر شد، مرد باید جلوی آن را بگیرد. کلیدواژه ها: قوامّون، تفضیل، انفاق، قنوت، حفظ الله، نشوز، ضرب.

کلید واژگان :

کلیدواژه ها: قوامّون، تفضیل، انفاق، قنوت، حفظ الله، نشوز، ضرب.



ارزش ریالی : 300000 ریال
دریافت مقاله
با پرداخت الکترونیک