ارزیابی روابط میان ریسک عدم کشف اشتباه‌های ناشی از احتمال خطای حسابرسی، محیط رقابتی بازار خدمات حسابرسی و قیمت‌گذاری خدمات حسابرسی

هدف: در مقاله حاضر، روابط میان ریسک حسابرسی، سهم بازار حسابرسی و قیمت‌گذاری خدمات حسابرسی ارزیابی شده تا نقش ویژگی‌های مرتبط با حق‌الزحمه خدمات حسابرسی بررسی گردد. وقوع خطای نوع دوم حسابرسی به عنوان مقیاسی از ریسک عدم کشف حسابرسی و سهم بازار خدمات حسابرسی به عنوان مقیاسی از محیط رقابتی بازار حسابرسی مورد توجه قرار گرفته است. روش: تحلیل آماری طبق داده‌های استخراجی تعداد 131 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال‌های 1391 تا 1397 انجام شده است. برای آزمون فرضیه‌های پژوهش از مدل‌های رگرسیون چندمتغیره داده‌های ترکیبی با اثرات ثابت و روش حداقل مربعات تعمیم ‌یافته استفاده شده است. یافته‌ها: یافته‌ها بیانگر آن است که بین حق‌الزحمه حسابرسی و وقوع خطای نوع دوم به عنوان مقیاسی از ریسک حسابرسی رابطه معنی‌دار و منفی وجود دارد. از طرفی، شواهد حاکی از آن است که بین حق‌الزحمه حسابرسی و سهم بازار خدمات حسابرسی به عنوان مقیاسی از محیط رقابتی بازار حسابرسی رابطه معنی‌دار و مثبتی وجود دارد. سایر شواهد نشان دادند حق‌الزحمه حسابرسی تابعی مستقیم از اظهارنظر مقبول حسابرس، شهرت حسابرس، پیچیدگی حسابرسی، استقلال کمیته حسابرسی، رهبری هیأت مدیره و گزارش زیان، اما تابعی معکوس از چرخش حسابرس، استقلال هیأت مدیره، تمرکز مالکیت و اهرم مالی مشاهده‌ها است؛ در عین حال، حق‌الزحمه حسابرسی تابعی معنی‌دار از سطح فعالیت هیأت مدیره نیست. نتیجه‌گیری: به طور کلی، شواهد حاکی از نقش مهم ویژگی‌های مرتبط با حسابرسان و برخی ویژگی‌های مرتبط با شرکت‌ها طبق رویکردهای مبتنی بر عرضه و تقاضای حسابرسی در شناسایی عوامل مؤثر بر حق‌الزحمه خدمات حسابرسی است.

ریسک عدم کشف حسابرسی، سهم بازار حسابرسی، حق‌الزحمه خدمات حسابرسی