تغییرپذیری مؤلفه‌های رواناب و رسوب از ترکیب‌ها و درصدهای مختلف پوشش گیاهی

تحقیق حاضر با هدف بررسی اثر 9 تیمار از ترکیب‌های مختلف پوشش گیاهی شامل غالبیت گرامینه با ارتفاع کم (T1)، ترکیب بوته‌ای متراکم با گرامینه (T2)، بوته‌ای با ارتفاع کم و پراکنش متوسط (T3)، بوته‌ای پراکنده با ارتفاع عمدتاً کم و متوسط (T4)، ترکیب بوته‌ای پراکنده با گرامینه (T5)، بوته‌ای متراکم در بالادست (T6)، بوته‌ای با ارتفاع کم و پراکنش بسیار کم (T7)، بوته‌ای متراکم با پوشش تقریباً یکنواخت (T8) و بدون پوشش گیاهی (شاهد) (T9) بر مؤلفه‌های رواناب و رسوب انجام شد. علاوه بر این، اثر درصدهای مختلف (صفر، <40 و 60-40) پوشش گیاهی بر تغییرات مؤلفه‌های رواناب و رسوب نیز بررسی شد. تیمارهای مطالعاتی با سه تکرار در قالب طرح بلوک‌های کاملاً تصادفی و در کرت‌های صحرایی به ابعاد 2×1 متر و شیب تقریبی 15-12 درصد، در بارندگی با شدت 32 میلی‌متر بر ساعت با تداوم زمانی 18 دقیقه بررسی شد. نتایج تحقیق حاضر نشان داد که اثر ترکیب‌های مختلف پوشش گیاهی بر مؤلفه‌های رواناب و رسوب معنی‌دار (0/0001>p-value) بود؛ به‌طوری‌که حداکثر زمان شروع رواناب (1388/33ثانیه) در تیمار T4 و حداقل میزان رواناب (0/41 لیتر) و ضریب رواناب (2/14 درصد) در تیمار T2 به‌ترتیب با 98+، 82- و 82- درصد تغییر نسبت به تیمار شاهد به‌دست آمد. هم‌چنین حداقل هدررفت خاک برابر با 1/30 گرم، در تیمار T2 و حداقل غلظت رسوب برابر با 6 گرم بر لیتر، در تیمار T8 به‌ترتیب با 86- و 69- درصد تغییر نسبت به تیمار شاهد بود. تجزیه و تحلیل آماری مربوط به اثر درصدهای مختلف پوشش گیاهی نیز نشان داد که بین میانگین زمان شروع رواناب و غلظت رسوب (0/0001>p-value)، اختلاف معنی‌دار و بین میانگین مقدار و ضریب رواناب (0/73 کلید واژگان :

تولید رسوب، حفاظت خاک، رواناب، شبیه‌ساز باران ، مدیریت پوشش گیاهی