کارایی عدالت ترمیمی و چالش های اجرایی آن در قوانین کیفری ایران

عدالت ترمیمی رویکردی بزه¬دیده محور و مفهومی نوین از عدالت است که با تأکید بر اهمیت و جایگاه بزه دیده در فرایند دادرسی، در پی جبران خسارات وارده بر بزه دیده و اعضای جامعه محلی و همچنین بازاجتماعی نمودن بزهکار بوده و درصدد ترمیم رابطه میان بزهکار، بزه¬دیده و جامعه می¬باشد. عدالت ترمیمی در رسیدگی به دعاوی اعم از حقوقی و کیفری، به بکارگیری ضوابط حقوقی خود را مقید به حمایت از بزه دیده دانسته و از چارچوب خاص خود تبعیت می کند بنابراین تبعیت از اصول ویژه، ممکن است با بعد کیفری دعاوی مورد تعارض قرار گرفته و چالش هایی را نسبت به اجرای فرایند ترمیمی بعد از رسیدگی ایجاد نماید. سیاست تقنینی ایران با الهام گرفتن از نظریه¬های جرم شناسی، برنامه¬های مختلفی از عدالت ترمیمی را در قوانین کیفری گنجانده است. ما تصور می کنیم که اصول عدالت ترمیمی در اجرای قوانین کیفری با چالش ها و مشکلاتی روبروست بنابراین در این پژوهش به روش توصیفی- تحلیلی به بررسی چالش های اجرایی عدالت ترمیمی در قوانین کیفری ایران پرداخته می شود. بر اساس یافته های پژوهش، عدم تناسب بین توافق ایجاد شده میان طرفین دعوا و جرم ارتکابی در الگوی عدالت ترمیمی، عدم متنبه¬سازی بزهکار در اجرای برنامه¬های عدالت ترمیمی و ناکارامدی عدالت ترمیمی در دعاوی کیفری از جمله مهمترین چالش-های اجرای عدالت ترمیمی می¬باشد.

عدالت ترمیمی، قوانین کیفری، بزه دیده، چالش¬ها