تحولات مرزی سرحد پشتکوه در عصر قاجار

منطقۀ پشتکوه از مناطق استراتژیکی ایران در مرزهای غربی محسوب می‌شد و والیان فیلی یکی از حکومت‌های محلی ایران که از دوره صفویه به بعد در لرستان پیشکوه و پشتکوه حکمرانی داشتند، در عصر قاجار از سوی حکومت مرکزی بر آن حکمرانی می‌نمودند. این پژوهش در پی یافتن پاسخ این پرسش است که: تحولات مرزهای غربی ایران در سرحد پشتکوه و در عصر قاجار به چه صورت بوده است؟ یافته‌های این پژوهش که با روش توصیفی- تحلیلی و با تکیه بر اسناد و نقشه‌های تاریخی و منابع کتابخانه‌ای انجام شد، نشان‌دهندۀ این امر بود که در عصر قاجار سرحد پشتکوه واقع در مرزهای غربی ایران، به واسطۀ وجود مناطق استراتژیکی از قبیل اراضی صیفی و ملخطاوی، رودهای مرزی کُنجانچم، گاوی و چَنگوله، منطقۀ باغسائی و معادن نمک پشتکوه شاهد تغییر و تحولات نسبی بوده است. در این دوره منطقۀ پشتکوه به‌واسطۀ قدرت نظامی والیان آن و حضور مؤثر ایلات و طوایف این منطقه، نه تنها بدون تغییر باقی ماند، بلکه قلمرو جغرافیایی ایران بخشی از محال جَسان، بَدره، زُرباطیه و تُرساق در خاک عثمانی را در بر می‌گرفت.

پشتکوه، مرزهای غربی ، والیان فیلی، قاجار، عثمانی