تاثير كيفيت نظام نوآوري بر مهاجرت نخبگان در كشورهاي منتخب خاورميانه

سرمايه انساني عامل مؤثري در توسعه اقتصادي، پرکردن شکاف فناوري و حركت از اقتصاد منابع محور به سمت اقتصاد دانش محور کشورهاي درحالتوسعه، محسوب ميشود. به همين منظور سهم قابل توجهي از منابع كشورهاي در حالتوسعه صرف آموزش نيروي انساني ميشود. اما زماني که بايد سرمايه انساني مورد بهرهبرداري قرار گيرد، به شکل مهاجرت نخبگان خارج شده و زيان جبرانناپذيري متوجه اين كشورها ميکند. گرچه عوامل متعددي در مهاجرت نخبگان تأثير دارند ولي ناكارآمدي نظام ملي نوآوري در كشورهاي در حالتوسعه تأثير قابل توجهي بر مهاجرت نخبگان دارد زيرا به عنوان عامل دافعه موجب خروج سرمايه انساني از كشورهاي درحال توسعه ميشود. در واقع ضعف ساختارهاي علمي و پژوهشي در كشورهاي فوقالذكر به عنوان يك عامل اصلي در مهاجرت نخبگان ميباشد. لذا هدف اصلي اين مطالعه بررسي ساختار نظام ملي نوآوري و همچنين تأثير آن بر مهاجرت نخبگان از كشورهاي منتخب خاورميانه ٢٠٠٩ و با روش تحليلي- توصيفي ميباشد. نتايج اين مطالعه - به ايالات متحده آمريکا طي دوره زماني ٢٠٠٠ نشان داد، کشورهاي خاورميانه از لحاظ شاخصهاي نظام ملي نوآوري شکاف عظيمي با کشور ايالات متحده آمريکا دارند. همچنين کشورهايي نظير ترکيه و کويت که از نظام نوآوري مناسبتري نسبت به ساير کشورهاي خاورميانه برخوردارند، مهاجرت نخبگان از کشورهاي فوقالذکر کمتر ميباشد. بايد خاطر نشان ساخت، نظام ملي نوآوري کشور جمهوري اسلامي ايران نسبت به ساير کشورهاي خاورميانه داراي عملکرد ضعيف ميباشد و از لحاظ مهاجرت نخبگان در بين کشورهاي فوقالذکر رتبه اول را اخذ کرده است.

سرمايه انساني، مهاجرت نخبگان، نظام ملي نوآوري، خاورميانه.