حقوق شهروندی از دیدگاه قرآن کریم و احادیث و روایات

امروزه کشورهای مختلف جهان به حقوق شهروندی اهتمام ویژه‌ای دارند و اگرچه دنیای جدید ادعای سردمداری و ابداع و نظریه‌پردازی در این عرصه را دارد، ولی به نظر می‌رسد که ریشه‌های بحث توجه به حقوق شهروندی، در متون دینی و سیره معصومین وجود دارد.از یک قرن پیش که بحث حقوق بشر وارد ادبیات سیاسی و دیپلماسی بین‌المللی ملت‌ها و دولت‌ها شد، جا داشت که دولتمردان کشورهای اسلامی یا اندیشمندان و پژوهشگران مسلمان با استخراج اصیل‌ترین مبانی حقوق بشر از یگانه کتاب هدایت بشر، مباحث مربوط به حقوق بشر را به کتابی می کردند که به زبانهای زنده دنیا ترجمه شود و دراختیار مردم دنیا قرارگیرد تا هم پاسخ مستدل وهم علمی باشد به برخی اسلام‌هراسی‌ها و تحریف‌های اندیشه‌های تابناک اسلام و هم مترقی بودن و پویایی دین مبین پیامبر خاتم(ص) و کتاب جهانی او بر همگان آشکار شود. چه کسى گمان مى‏برد حقوق بشر از سوى کسانى انکار و نقض گردند که قرن‏ها کارشان بعنوان استاد و شاگرد فقه، بحث از این حقوق بوده است؟ این پرسش کار پاسخ به پرسش دیگر را آسان مى‏گرداند و آن اینکه چرا حالا؟ چرا زودتر نکردیم ؟چون هیچگاه گمان نمى‏بردیم که تنى چند بنام فقه و بعنوان فقیه، نه تنها ستمهاى بى مانند مرتکب بشوند، بلکه منکر هر گونه حقى براى انسان بگردند و خود را منشاء اعطاء و سلب حق بشمارند.حقوق مادی و معنوی ذاتی انسانند. ادعای غرب که گویا حقوق انسان از « دست آورد » های غرب هستند، خود انکار ذاتی بودن این حقوق بود. بعد از ١١ سپتامبر، واقعیت دیگری را آشکار کردند: قدرت نه با یک حق که با تمامی حقوق انسان تضاد دارد.بخاطر این تضاد است که قدرت مداری نمی تواند حقوق را دادنی و ستاندین نشمارد.با تبيين الگوي شهروندي و چگونگي تحقق عزت و کرامت انساني در دولت محمدی، راه حل نهايي و کامل براي ايفاي نقش شهروندي با تأکيد بر شهروند خوب براي جهان امروز و انسان بحران‌زده غربي ارائه شود، تا با درک مزاياي چنين دولتي همگان اشتياق لازم را براي چنين دولتي کسب كنند.پرداخت قوانین به حقوق جزایی،مدنی و حتی تجاری حاکی از توجه ویژه اسلام به مقوله حقوق است . موید این مطلبف نفوذ و تاثیر بالایی است که حقوق جزا و مدنی و تجارت ما از قرآن و سنت رسول گرامی (ص) و ائمه اطهار (ع) گرفته است. در هر حال باید گفت در این مقاله به حقوق تک تک شهروندان در یک جامعه از منظر قرآن آیات و احادیث پرداخته می شود، اما حضور اراده یک ملت در برابر سایر ملل و اثرگذاری آن در شکل‌گیری تاریخ بشر، مطلب انکارناپذیری است، که با مطالعه تاریخ و رخدادهای کنونی جهان قابل لمس است.

کرامت انساني،شهروندي، دولت کريمه، حق حیات،حق آزادی، شهروندي متعهد، عدالت و بدور از تبعیض