بررسی تطوّر تاریخی «استعاره مصرّحه مرّشحه»

استعاره نوعی آرایة ادبی برای به‌کار بردن لفظ یا عبارتی به‌ جای عبارت دیگر بر اساس شباهت بین این دو است. استعاره که اهمیت بسیاری در شعر و ادب جهان دارد به طوری که شعر را کلامی مبتنی بر استعاره و اوصاف دانسته‌است، اولین بار به‌وسیلة ارسطو به عنوان گونه‌ای از تشبیه تشریح شد، به‌واقع می‌توان گفت استعاره همان تشبیه است که مشبه یا مشبهٌ‌به آن حذف شده باشد. اهمیت استعاره در شعر به گونه‌ای بوده‌ است که ابن‏خلدون شعر را کلامی مبتنی بر استعاره و اوصاف می‌داند، و در دورانی، اندیشمندان اروپایی زبان را تنها خیال و استعاره می‌دانستند و سخنوران اروپایی استعاره را «ملکة تشبیهات مجازی» خوانده‌اند. در این مختصر روند تکمیلی پرداختن بلاغیون متقدم و متأخر به استعاره به ویژه «استعاره مصرحه مرشحه» به عنوان یکی از صنایع بلاغی در برخی کتب بلاغت عربی و فارسی از ابتدای تدوین این کتب به ترتیب توالی تاریخی آن مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

بلاغت، مجاز، استعاره مصرحه مرشحه